ارایه ترکیب بهینه برای استحکام بخشی خشت های مصرفی در مرمت بناهای تاریخی کوه خواجه سیستان

خشتی یکی از مصالح تشکیل دهنده ساختار اصلی بسیاری از بناهای متعلق به پیش از اسلام و اوایل دوره اسلامی می باشد از جمله بناهای منحصر به فرد خشتی درایران مجموعه بناهای واقع در کوه خواجه سیستان است لزومرمت این آثار به تبع خود ضرورت مطالعه و بررسی درباره خشت را مطرح می کند. این مقاله با احساس چنین ضرورتی نگاشته شده و تلاشی است برای یافتن ترکیب بهینه ای برای خشت های مورد مصرف درمرمت بناهای کوه خواجه به ویژه قلعه سام. روش انجام پژوهش نیز درمطالعات میدانی بررسیهای محیطی مطالعات کتابخانه ای و روش های آزمایشگاهی استوار است. 14 مورد آزمایش انجام شده در این پژوهش عمدتا مهمترین آزمایش هایی هستند که می توانند در تعیین کیفیت یک خشت موثر باشند. آزمایشات و مطالعات انجام شده نشان می دهد که خشت اصلاح شده با ترکیب پیشنهادی در تمام موارد آزمایش شده کیفیت بهتری در مقایسه باخشت معمولی دارند. این موضوع لزوم به کارگیری خشت های اصلاح شده را درمرمت بنای خشتی قلعه سام و سایر آثار خشتی کوه خواجه نشان می دهد بهره گیری ازضایعات کشاورزی و دامپروری رایج در منطقه سیستان علاوه بر جنبه های اقتصادی باید ازمنظر معیارهای زیست محیطی نیز مورد توجه قرار گیرد. مسلما حفظ میراث فرهنگی کشور بدون مطالعات دقیق علمی و بدون توجه به سایر حوزه ها از جمله اقلیم منطقه مسائل اقتصادی و الزامات زیست محیطی ممکن نخواهد بود.