تجزیه و تحلیل آماری یخبندان‌های کشاورزی شهر کاشان

سرما و یخبندان از فاکتورهای مهم محدودکننده توزیع و تولید در گیاهان هستند که به سبب آسیب های ناشی از آن ها، هر ساله پتانسیل تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و باغی در مناطق آسیب پذیر کشور کاهش می یابد. هدف از انجام این پژوهش تحلیل آماری یخبندان‌های شهر کاشان، میزان تاثیر آن‌ها روی محصولات کشاورزی و در پایان با توجه به نتایج به دست آمده ارایه پیشنهاداتی برای توسعه پایدار کشاورزی در این منطقه می باشد. جهت دستیابی به این اهداف، داده های دمای حداقل روزانه ایستگاه هواشناسی سینوپتیک کاشان در دوره آماری 43 ساله (1/1/1971 تا 31/12/2014) از سازمان هواشناسی کشور دریافت گردید و بر اساس تقویم شمسی مرتب شدند. پس از تشخیص تصادفی و نرمال بودن داده ها، با استفاده از روش پارامتری رگرسیون خطی دو متغیره در سطح معناداری 95 درصد، روند کاهشی معناداری (هر ده سال، چهار روز کاهش) در تعداد روزهای یخبندان مشاهده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که اغلب دماهای انجماد رخ داده در ایستگاه کاشان در حدی بوده اند که بیشتر به گیاهان حساس، سبزیجات و شکوفه درختان آسیب رسانده اند. میانگین دوره یخبندان در این ایستگاه 46 روز می باشد و بازه زمانی احتمال وقوع یخبندان در آن به طور یقین زودتر از 28 مهرماه و دیرتر از 24 فروردین نخواهد بود. شدیدترین یخبندان شهر کاشان در طول دوره آماری مورد مطالعه، در زمستان سال 1386 و با دمای 17 درجه سلسیوس اتفاق افتاد که در مجموع 148 میلیارد تومان به بخش کشاورزی شهرستان خسارت وارد کرد. اغلب یخبندان‌های کاشان از نوع زمستانه می باشد، بنابراین در مورد محصولاتی مانند درختان همیشه سبز (نظیر مرکبات و زیتون) پیشنهاد می‌شود که از ارقام مقاوم به سرما بیشتر استفاده شود.