مقایسه روش‌های مختلف برآورد تبخیر - تعرق پتانسیل با روش فائو پنمن مانتیث (مطالعه موردی: منطقه سپیدان)

تبخیر - تعرق ‌‌پتانسیل ‌‌یکی ‌‌از ‌‌عوامل ‌‌مهم ‌‌چرخه ‌‌هیدرولوژی ‌‌است ‌‌که ‌‌باید ‌‌در ‌‌طرح‌های ‌‌آبیاری ‌‌و ‌‌زهکشی ‌‌برآورد ‌‌شود. ‌‌نتایج ‌‌مطالعات ‌‌مختلف ‌‌نشان ‌‌داده ‌‌است ‌‌که ‌‌در ‌‌فقدان ‌‌لایسیمتر، ‌‌روش ‌‌فائو ‌‌پنمن ‌‌مانتیث ‌‌تخمین ‌‌قابل ‌‌قبولی ‌‌از ‌‌مقادیر ‌‌تبخیر ‌‌و ‌‌تعرق ‌‌ارائه ‌‌می‌نماید، ‌‌ولی ‌‌به ‌‌دلیل ‌‌نیاز ‌‌به ‌‌وجود ‌‌پارامترهای ‌‌زیاد ‌‌هواشناسی ‌‌دارای ‌‌محدودیت ‌‌می‌باشد. ‌‌از ‌‌این ‌‌رو ‌‌روش‌های ‌‌غیرمستقیم ‌‌برآورد ‌‌تبخیرتعرق ‌‌گیاه ‌‌مرجع ‌‌که ‌‌به ‌‌داده‌های ‌‌کمی ‌‌احتیاج ‌‌دارند ‌‌بایستی ‌‌برای ‌‌شرایط ‌‌اقلیمی ‌‌هر ‌‌منطقه ‌‌مورد ‌‌ارزیابی ‌‌قرار ‌‌گیرند. ‌‌در ‌‌این ‌‌پژوهش ‌‌تبخیرتعرق ‌‌گیاه ‌‌مرجع ‌‌به ‌‌وسیله‌ی ‌‌نرم‌افزار ‌‌ref-et ‌‌و ‌‌با ‌‌بکارگیری ‌‌داده‌های ‌‌هواشناسی ‌‌ایستگاه ‌‌سینوپتیک ‌‌سپیدان ‌‌در ‌‌طی ‌‌سال‌های ‌‌آماری ‌‌1383 ‌‌تا ‌‌1394 ‌‌محاسبه ‌‌شد. ‌‌ارزیابی ‌‌نتایج ‌‌روش‌های ‌‌مختلف ‌‌با ‌‌روش ‌‌استاندارد ‌‌فائوپنمنمانتیث ‌‌صورت ‌‌گرفت. ‌‌کارایی ‌‌روش‌های ‌‌مورد ‌‌مقایسه ‌‌با ‌‌استفاده ‌‌از ‌‌آماره‌های ‌‌ریشه ‌‌میانگین ‌‌مربع ‌‌خطا ‌‌(rmse) ‌‌و ‌‌میانگین ‌‌خطای ‌‌مطلق ‌‌(mae) ‌‌مورد ‌‌ارزیابی ‌‌قرار ‌‌گرفت. ‌‌نتایج ‌‌نشان ‌‌داد ‌‌که ‌‌روش‌های ‌‌با ‌‌پایه ‌‌پنمن ‌‌مانتیث ‌‌(asce ‌‌st ‌‌pm، ‌‌asce ‌‌pm ‌‌rs، ‌‌asce ‌‌pm) ‌‌به ‌‌ترتیب ‌‌با ‌‌rmse ‌‌حدود ‌‌0.03، ‌‌0.079، ‌‌0.079 ‌‌و ‌‌mae ‌‌حدود ‌‌0.021، ‌‌0.068، ‌‌0.069 ‌‌مناسب‌ترین ‌‌روش‌ها ‌‌برای ‌‌برآورد ‌‌تبخیر - تعرق ‌‌گیاه ‌‌مرجع ‌‌به ‌‌شمار ‌‌می‌آیند ‌‌و ‌‌روش‌های ‌‌fao ‌‌24rd ‌‌و ‌‌fao ‌‌pan ‌‌به ‌‌ترتیب ‌‌با ‌‌rmse ‌‌حدود ‌‌1.426، ‌‌2.338 ‌‌و ‌‌mae ‌‌حدود ‌‌1.186، ‌‌2.072 ‌‌دارای ‌‌کمترین ‌‌تطابق ‌‌با ‌‌روش ‌‌فائو ‌‌پنمن ‌‌مانتیث ‌‌هستند. ‌‌بنابر ‌‌این ‌‌در ‌‌صورت ‌‌کمبود ‌‌آمار ‌‌مورد ‌‌نیاز ‌‌برای ‌‌بکارگیری ‌‌روش ‌‌فائو–پنمنمانتیث ‌‌در ‌‌منطقه ‌‌سپیدان ‌‌می‌توان ‌‌روش‌های ‌‌دارای ‌‌بیشترین ‌‌تطابق ‌‌با ‌‌روش ‌‌مرجع ‌‌را ‌‌به ‌‌عنوان ‌‌بهترین ‌‌شاخص ‌‌برای ‌‌اندازه‌گیری ‌‌و ‌‌بررسی ‌‌تبخیر-تعرق ‌‌پتانسیل ‌‌و ‌‌نیاز ‌‌آبی ‌‌گیاهان ‌‌در ‌‌نظر ‌‌گرفت.