بررسی روند تغییرات بیشینه‌ دما در استان کهگیلویه ‌و ‌بویراحمد (مطالعه موردی: منطقه دشت‌روم)

فرایند تغییر اقلیم به ویژه دما و بارش مهم­ترین بحث در قلمرو علوم محیطی می­باشد. زیرا سیستم­های انسانی وابسته به عناصر اقلیمی مانند کشاورزی، صنایع و امثال آن بر مبنای ثبات و پایداری اقلیم طراحی شده و عمل می­نمایند. با بررسی روند تغییرات درجه حرارت می­توان تا حدود زیادی تغییرات اقلیمی را ردیابی نمود. هدف از انجام این پژوهش، مطالعه­ی انحراف احتمالی دمای بیشینه­ی ایستگاه کلیماتولوژی دشت روم، واقع در بیست کیلومتری شهر یاسوج (مرکزاستان کهگیلویه وبویراحمد)، از حالت نرمال می­باشد که در آن داده­های مربوط به دماهای بیشینه­ی این ایستگاه در طی دورۀ آماری (13871366) مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش، از روش ناپارامتری منکندال استفاده شد که در این روش با به­کارگیری آماره­ی این آزمون، وجود یا عدم وجود روند تغییرات دمایی مورد آزمون قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده­ها، بیانگر وجود روند کاهشی و معنی­دار در برخی از سری­های زمانی است که نشان دهندۀ آن است که بیشینه­ی دمای هوا در منطقه در حال کاهش است. ضمن اینکه هیچ روند افزایشی معنی­داری توسط آزمون مورد تایید قرار نگرفت. روند کاهشی دمای بیشینه در ماه­های خرداد، تیر، آذر و مرداد به ترتیب با مقادیر 58/2، 4/2، 34/2 و 28/2 (آماره­ی منکندال) شدیدتر از سایر ماه­ها بوده است. همچنین بیشترین کاهش بیشینه­ی دما به لحاظ فصلی، در فصل تابستان به مقدار 18/2 رخ داده است. در مقیاس سالانه نیز، روند کاهشی دمای بیشینه در طی دوره آماری مورد مطالعه، به مقدار 97/1، به خوبی نمود پیدا کرده است. سطح اطمینان معنی­داری روند تغییرات در تمامی سری­های ذکر شده، به استثنای خرداد ماه (99 درصد)، 95 درصد می باشد. در سایر سری­ها نیز، روند افزایشی یا کاهشی بیشینه­ی دما از نوع نوسانات ناگهانی و کوتاه مدت می باشد.

Examining The Trend Of Maximum Temperature In Kohgiluyeh And Boyerahmad Province, Case Study: Dashtroom Region

The process of climate change especially temperature and precipitation change is the most important problem in the territory of environmental sciences. Because human systems such as agriculture, industry and others designed and act based on the climate invariability which those are dependent on climatic variables. The climate changes can be trace largely by studying the trend of temperature. The aim of this research is to study probable deviation of normal maximum temperature in Dashtroom region which is located at a distance of twenty kilometers from yasuj city (the center of Kohgiluyeh and Boyerahmad province). In this study, the maximum temperature data of Dashtroom's climatology station were used during years of 13661387. Therewith, Nonparametric method of manKendal is used in this study that presence or absence significant trend in temperature changes is examined by use of this method. The extracted results from data analysis showed a significant decrease trend in some of time series which this problem indicated that maximum temperature is decreasing in studied region. While, any significant increase is not confirmed by test. The decreasing trend of maximum temperatures is more in June, July, December and August months, respectively with values of 2/58, 2/4, 2/34 and 2/28 (ManKendal statistic) than the other months. Moreover, the most decreasing trend of maximum temperature occurred in the summer whit statistic amount of 2/18 in terms of seasonal series. There is also a decreasing trend in maximum temperature at the annual scale whit statistic amount of 1.97 during period studied.  The confidence level of significant changes trend is %95 in all series mentioned above except June (whit confidence level of %99).  In other series, the increase or decrease trend in the maximum temperature variations includes sudden and shortterm fluctuations.