برآورد آماری بیشینه بارش محتمل 24 ساعته بر اساس ضریب هرشفیلد (مطالعه موردی استان چهارمحال و بختیاری)

سرچشمه دو رودخانه مهم کشور یعنی کارون و زاینده رود در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد و سدهای بسیار مهمی در مسیر این رودخانه‌ها قرار دارد که آگاهی از بیشینه بارش محتمل در سرچشمه‌های این دو رودخانه ضروری می‌باشد. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در امور آب‌شناسی و هواشناسی، برآورد مقدار معقول بیشینه بارش محتمل برای دوره‌های مختلف است که انتظار می‌رود در یک نقطه و یا یک محدوده اتفاق بیافتد. در بیشتر نقاط دنیا برای محاسبه حداکثر بارش محتمل از روش هرشفیلد استفاده می‌شود که در آن عامل فراوانی برای محاسبه مقادیر بیشینه بارندگی محتمل 24 ساعته، 15 فرض می‌گردد که منجر به بر آوردهای بالا و غیر معقولی از بیشینه بارش محتمل 24 ساعته می‌شود. در این مقاله از روش دسا و همکاران که تصحیح روش هرشفیلد می‌باشد برای برآورد بیشینه بارش محتمل 24 ساعته در هفت ایستگاه استان چهارمحال و بختیاری استفاده شد. در این روش مقدار عامل فراوانی برابر به 3/4 و نسبت بیشینه بارش محتمل به بیشینه بارش اتفاق افتاده بین 1/1 تا 5/1 به دست آمد. سپس بیشینه بارش محتمل 24 ساعته در ایستگاه‌ها محاسبه و مورد بررسی قرار گرفت. مقدار بیشینه بارش محتمل 24 ساعته در ایستگاه شهرکرد 6/101 میلی متر، کوهرنگ 2/269، بروجن 4/106، لردگان 4/141، بلداجی 5/117، امام قیس 7/174 و پل زمانخان 4/127 میلی متر به دست آمد و این در حالی است که میزان بیشینه بارش اتفاق افتاده در این ایستگاه‌ها به ترتیب برابر 9/88، 217، 8/71، 8/111، 76، 132 و 89 میلی‌متر بوده است.

Statistical estimation of 24-h probable maximum precipitation using correction of Hirschfield coefficient (case study for Chaharmahal and Bakhtyari Province (

The fountainhead of two main rivers of the country such as Karoon and Zayanderood is located in Chaharmahal and Bakhtiari province, and there are many important dams that located along the rivers, it is essential to know the probable maximum precipitation in the fountainhead of these two rivers. Hershfield method is commonly used for computing probable maximum precipitation (PMP) in most parts of the world for which the frequency factor (Km) is considered to be 15 for computing 24h PMP (PMP24). This value may not be suitable for different stations under different climatic conditions. In 2001 in Malayza Desa and his colleages introduced a new approach to the Hershfield method. Only the maximum value was considered in this approach, and caused a severe decrease in Km which was more rational. In this paper maximum daily rainfall values for 7 stations located in southwest of Iran with record length of 11 to 50 years was adopted to estimate the appropriate Km values. For the first approach, Km was found to be in the range of 2.2 and 4.3 and the PMP24 was in the range of 138.6 and 410.3 mm. This high range is in part influenced by short record length of the stations. The corresponding values of Km for the second approach were 1.8 and 6.2 and for PMP24 was 101.6 and 269.2 mm. The probable maximum precipitation amount is calculated 101.6 millimeter in Shahrekord station, 269.2 millimeter in Kouhrang, 106.4 millimeter in Borojen, 141.4 millimeter in lordegan, 117.5 millimeter in Boldaji, 174.7 millimeter in EmamGheyse and 127.4 millimeter in PolZamankhan station and actual maximum precipitations in these stations are101.6, 269.2, 106.4, 141.4, 117.5, 174.7 and 127.4 milimeter respectively