بررسی رخدادهای حدی اقلیمی در استان آذربایجان شرقی در دوره‌ی آماری 1397-1388

در مدیریت ریسک بلایا، شناخت، پیش‌بینی و پیش‌آگاهی وقوع آن نقش بسزایی در کاهش خسارات دارد. لذا شناسایی رخدادهای حدی و بررسی تغییرات وقوع آنها دارای اهمیت بسیاری است. بدین منظور تحلیل پدیده‌های حدی رخداده در استان آذربایجان شرقی طی 10 و 5 سال اخیر (1397 1388) براساس دستورالعمل سازمان هواشناسی جهانی (wmo) مورد بررسی قرار گرفته و پهنه‌بندی گردید. شاخص‌های مورد بررسی عبارتند از: امواج گرمایی،‌ امواج سرمایی، بارش‌های حدی،‌ گردوغبار و تگرگ. در بازه‌ی زمانی مورد مطالعه مناطق مختلف استان تحت تاثیر رخدادهای حدی اقلیمی قرار داشته‌اند. شاخص‌های حدی گرمایی نشان می‌دهد طی 5 سال اخیر موج گرما، طول و شدت آن نسبت به دوره ی10ساله افزایش یافته است که نشان‌دهنده‌ی اثر تغییراقلیم طی سال‌های اخیر است. موج سرما و شدت آن در 5 سال اخیر افزایش یافته ولی طول موج سرما نسبتاً کاهش یافته است. بارش سنگین طی 5 سال اخیر در نیمه‌ی شمالی استان افزایش یافته است. تعداد رخداد تگرگ در طی10 سال روند محسوسی ندارد و توزیع آن در دو دوره‌ی 10 و 5 ساله تقریباً مشابه است. شهرستان‌های مراغه، تبریز، اهر، جلفا، ورزقان، سراب، عجب شیر و شبستر به ترتیب بیشترین رخدادهای حدی را در طول دوره‌ی 10 سال اخیر تجربه نموده‌اند.

studying of climate extremes events in east azerbaijan province for 2009-2018

in disaster risk management, recognizing, predicting and anticipating its occurrence plays an important role in the losses reduction. therefore, identifying extreme events and examining changes in their occurrence is very important. for this purpose, according to the guidelines of the world meteorological organization (wmo) the extreme events that occurred in east azerbaijan during in the last 10 and 5 years (2009 2018) were analyzed. the studied indicators are: heat waves, cold waves, extreme precipitation, dust and hail. during the study period, different regions of the province have been affected by climate extreme events. heat indices show that during the last 5 years, the heat wave, its length and intensity has increased compared to the 10 year period, which indicates the impact of climate change in recent years. the cold wave and its intensity have increased in the last 5 years, but the cold wave length has decreased relatively. heavy rainfall has increased in the northern half of the province over the past 5 years. the number of hail events does not show a noticeable trend during 10 years and its distribution is almost the same for 10 and 5 years`. the cities of maragheh, tabriz, ahar, jolfa, varzeqan, sarab, ajabshir and shabestar have experienced the most extreme events during the last 10 years, respectively.