تاثیر تغییر اقلیم بر برآورد مقادیر حدی دما و بارش در دوره های مشاهداتی و آینده (مطالعه موردی: ایستگاه‌های بیجار، خلخال، زنجان، قروه و میانه)

وقوع بارش‌های سنگین و رویدادهای حدی در اثر تغییر اقلیم اثرات مخربی را در زمینه اقتصادی، اجتماعی به جا گذاشته است. بنابراین مطالعه تغییرپذیری و تغییر رفتار رویدادهای حدی جوّی بارش سنگین از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش به منظور بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر بارش‌های سنگین و دماهای حدی دوره پایه (2008-1989) با دوره آتی 20 ساله (2030-2011) برای ایستگاه‌های سینوپتیک بیجار، خلخال، زنجان و میانه واقع در حوضه آبریز سفیدرود پرداخته شد. بارش‌های سنگین و مقادیر حدی دمای بیشینه و کمینه با استفاده از مدل lars-wg و سناریوی اقلیمی a1b، a2، b1 برای دوره 20 ساله آینده تولید شد. جهت شناسایی بارش‌های سنگین و دماهای حدی دوره مشاهداتی و آتی از روش بروکس استفاده شد. مطابق این روش دماهای حدی و بارش‌های سنگین دوره‌های پایه و آتی، به چهار دسته پنج ساله تقسیم شده و با استفاده از روش‌های آماری طبقه بندی گردیدند. نتایج حاصله حاکی از آن است که دماهای حدی در طی سال‌های آینده از نظر تعداد رخداد، روند نزولی ولی از نظر مقدار، روند صعودی را شاهد خواهیم بود و روند گرم شدن زمین در شاخص‌های دمای کمینه بیشتر از روند افزایشی مربوط به دمای بیشینه خواهد بود. برای بارش سنگین نیز طی دوره آتی میزان بارش در ایستگاه بیجار و خلخال روند صعودی و در ایستگاه‌های زنجان، قروه و میانه روند نزولی خواهد داشت و از نظر تعداد رخداد بارش‌های سنگین به جز بیجار در بقیه ایستگاه‌ها برای دوره آتی 20 ساله روند صعودی را شاهد هستیم.

the impact of climate change on the heavy rainfall and extreme temperatures (bijar, khalkhal, zanjan, qorveh and miane stations sefidrood basin)

the occurrence of heavy rains and extreme events due to climate change has had devastating effects on the economic, social context. therefore, studying the variability and behavior of heavy rainfall events and heavy rainfall is of particular importance. in this study, we investigated the impact of climate change on heavy rainfall and baseline temperatures (1989-2008) with a 20-year future period (2011-2030) for five stations in bijar, khalkhal, zanjan and mianeh in sefidrood catchment. heavy rainfall and maximum and minimum temperature values were generated using the lars-wg model and climate scenario a1b, a2, b1 for the next 20 years. brooks method was used to identify heavy precipitation and future temperatures of observation and future periods. according to this method, the upper temperatures and heavy rainfall of the base and future periods were divided into four groups of five years and were classified using statistical methods. the results show that the upper temperatures over the next few years will see an increase in the number of events, a downward trend but in terms of quantity, and the global warming trend in the minimum temperature indices will be higher than the maximum temperature related trend. . heavy rainfall will be upward during the next period in bijar and khalkhal stations and in zanjan, qorveh and middle stations.