قیاس سیمپلکسی ساختار تعادلی بارش ماهانه شیراز با تاکید بر توابع برخالی آشوبی

واکاوی و پیش‌بینی سامانه‌های پیچیده و تغییرات فراسنج‌های آب و هوایی غیر خطی به ویژه بارش با استفاده از انگاره‌های آشوبی، برخالی و فازی راهکار مناسبی برای شناخت سیر تعادلی و تحلیل‌های دینامیکی در تغییرات این فراسنج‌ها است. در همین راستا در این پژوهش ، دینامیک نوسانات فراسنج آب و هوایی بارش به تفکیک ماه‌های همراه با بارش، در ایستگاه همدید شیراز در بازه زمانی بلند مدت 58 ساله (1956 2013) با رویکرد برخالی مورد واکاوی قرار گرفت. برای انجام این پژوهش پس از هم مرجع سازی ریاضی فراسنج بارش هر ماه با اعمال ساختار مثلثاتی برخالی بر روی داده‌های بدست آمده به مقایسه نتایج حاصله با هندسه کلاسیک برخالی پرداخته شد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، روند ماهانه بارش در هفت ماه توام با بارش در ماه‌های ژانویه، فوریه، مارس، آوریل، می، نوامبر و دسامبر از ساختار برخالی پیروی نمی‌کند؛ به بیان دیگر منطق حاکم بر ساختار فراسنج بارش در هفت ماه همراه با بارش از حالت تعادل به ناتعادلی است. جهت بررسی کامل دینامیک تغییرات این فراسنج در ماه‌های توام با بارش در پژوهش‌های آینده باید از منطق آشوبی و یا فازی نیز بهره گرفت.

Simplex analogy of equilibrium structure in Shiraz monthly rainfall with an emphasis on chaotic fractal functions

Analysis and prediction of complex systems and nonlinear changes in climate parameters, especially rainfall using chaos, fractal and fuzzy theory are considered appropriate solutions for recognizing equilibrium trend and dynamic analysis in parameters of climate change. Therefore, in the present study, the dynamic fluctuations in rainfall climatic parameters were analyzed according to the rainfall months in Shiraz synoptic stations in a period of 58 years (19562013). The examination was conducted within a fractal approach. Having implemented the Mathematical Reference Parameter related to the rainfalls per month through applying trigonometric fractal structure on the data obtained, the results were analyzed to compare with classical geometry fractal. Findings revealed that monthly precipitation trend in seven months along with the rainfall in January, February, March, April, May, November and December of fractal structure did not follow the structure of geometry fractal. In other words, the logic of the structure rainfall parameters in seven months with rainfall moves from equilibrium to in equilibrium. Findings, in addition, suggested that if we want to fully get access to the dynamics of fluctuations of these parameters in the months with rainfall, it would be appropriate to apply the logics of fuzzy and chaos for the future studies.