تحلیلی بر معناشناسی واژه قلب در نهج‏‌البلاغه و استخراج دلالت‏‌های تربیتی آن

تربیت و عناصر آن از جمله اهداف و اصول به چیستی انسان، مرتبط است. بهره‌مندی از منابع علمی موثق، پایه و اساس اطمینان از یافته‌ها پیرامون چیستی انسان می باشد. در میان منابع موجود، اتکاء به نهج البلاغه به‌عنوان منبع اصیل، انکارناپذیر است. به‌ویژه آنکه این متن مقدس، سخنان ارزشمند امام علی(ع) را شامل می‏‌شود. در این پژوهش محقق به دنبال این هدف است که معناشناسی قلب را در نهج البلاغه مورد تحلیل و بررسی قرار دهد و سپس دلالت‏‌های تربیتی آن را اشکار سازد. این مقاله با استفاده از روش تحلیل متن در علم «معناشناسی» با رویکرد «هم‌زمانی» و روش تحلیل مفهومی به کشف معنای قلب به‌ عنوان یکی از کلیدی‌ترین واژه‌های حوزه انسان‌شناسی پرداخته است. این بررسی، بیشتر بر افعال، صفات و هم‌نشین‏‌های قلب تمرکز دارد. در ادامه دلالت‏‌های ناظر بر تربیت انسان بر اساس معناشناسی قلب، نتیجه‏‌گیری شده است؛ هدف تربیت قرب الی الله و د ستیابی به حیات طیبه و اصول تربیت؛ اصل هماهنگی با فطرت؛ اصل هدایت‏‌خواهی، اصل تعقل و تفکر و اصل جامعیت می‏‌باشند.

semantic analysis of heart in nahj al-balaghah and its educational implications

education and its elements are among the goals and principles that are depended on knowing the essence and nature of man. on the other hand, benefiting from reliable scientific sources is the basis for ensuring the findings about what is human. reliance on nahj al balaghah as a unique source is undeniable among the available sources. mainly since this holy text contains valuable words of imam ali (as). in this research, the researcher aims to conduct a semantic analysis regarding the word heart in  nahj al-balaghah and then reveal its educational implications. this article explores the meaning of heart as one of the keywords in anthropology by using text and conceptual analysis in semantics through a synchronic approach. this review focuses more on verbs, attributes, and companions of the heart. then, author studied the indications regarding human education based on the semantics of the heart. the results indicated that the goal of education is to be close to god, achieve a good life and the principle of education, the principle of harmony with nature, principle of seeking guidance, the principle of reasoning and thinking, and the principle of comprehensiveness.