عدالت توزیعی در رویکرد اقتصادی امام علی علیه السلام

کیفیت توزیع بیت‌المال یکی از مسائل مهم در نظام اسلام است و توزیع عادلانه آن می تواند باعث ایجاد نشاط اقتصادی، رفاه عمومی و تامین اجتماعی در همه اقشار جامعه گردد. مسئله مورد بحث در این پژوهش این است که امام علی علیه السلام در مسئله توزیع بیت­‌المال چه روشی را بکار گرفته­‌اند؟ و به عبارت دیگر سیره امام علی علیه السلام در اجرای عدالت در توزیع بیت‌المال بر کدامین پایه­‌ها و اصول استوار بوده است؟ برای دستیابی به این مهم با تتبع در کتب مرتبط و به شیوه­ی توصیفی-تحلیلی مسئله مورد مداقه قرار گرفت. در این پژوهش پس از بررسی شیوه‌ی عملکرد امام علی علیه السلام در توزیع بیت‌المال به این نتیجه رسیدیم که امام علی علیه السلام با علم بی نظیر خود توانستند هزینه کردهای بیت‌المال را جهت دار کنند، به طوری که در صدد رشد اقتصادی همگون جامعه در همه عرصه‌ها بودند، و این رشد را معطوف به یک قشر خاص نکرده، بلکه خواهان رشد همه اقشار جامعه بوده و به شدت از تمرکز ثروت و ایجاد فاصله طبقاتی پرهیز کردند، در این راستا ابتدا با معیار کار، نیاز و مصلحت، سهام را می پرداختند و سپس تمام گروه‌ها به‌ طور یکسان از بیت‌المال سهم می‌بردند.

distributive justice in the economic approach of imam ali (as)

the quality of bayt al-mal distribution is one of the crucial issues in the islamic system, and its fair distribution can create economic justice, public welfare, and social security in all strata of society. the present study aims to answer that imam ali’s (as) seerah in the administration of justice in the distribution of the bayt al-mal was based on which foundations and principles? to answer this question, the problem was investigated by reading the relevant books and in a descriptive-analytical way. in this research, after investigating the method of performance of imam ali (as) in distributing the bayt al-mal, we concluded that imam was able to direct the expenses of bayt al-mal with his unique knowledge. so, homogeneous economic growth was available in social classes, and this growth was not accumulated in a specific stratum. imam aimed to grow all social classes and strongly avoided the concentration of wealth and the creation of social gaps. in this regard, imam used to pay the shares of different classes of people from bayt al-mal equally according to their work criterion, need, and expediency.