زیبایی‌شناسی تاثیری کلام امیرالمومنین علیه السلام با تاکید بر نهج البلاغة

تاثیر سخن بر جان مخاطب و ایجاد تغییراتی مشخص در باطن او، چنانکه یکی از ساحت‌های فایده سخن است، یکی از سنجه‌هایی است که با آن، زیبایی کلام نیز سنجیده می‌شود. بلاغیان متقدم و متاخر، از معیار بودگی این سنجه برای زیبایی‌سنجی کلام، به اشاره یا تصریح سخن گفته‌اند. امیرالمومنین علیه السلام به اقرار دوست و دشمن یکی از سخن‌پردازان تاریخ است. کلمات ایشان افزون بر ساحت اندیشه، ساحت‌های باطنی مخاطبان را نیز تحت تاثیر قرار داده است. این تحقیق با روش کتابخانه‌ای و با جستجو در منابع تاریخی، ادبی و حدیثی برای بررسی این مساله که &کلام امیرالمومنین علیه السلام بویژه سخنانی که در نهج‌البلاغه گرد آمده، چه تاثیر باطنی بر جان مخاطبان نهاده است&، سامان یافته و با تحلیل داده‌ها و دسته ‌بندی مخاطبانی که تحت تاثیر کلام حضرت امیر علیه السلام قرار گرفته‌اند، به این نتیجه رسیده است که از نظر زیبایی ‌شناسیِ تاثیری، کلام امیرالمومنین علیه السلام در اوج است چرا که باطن مخاطبان باواسطه و مخاطبان بی‌واسطه را حتی اگر در حالی بوده‌اند که آمادگی باطنی کافی نداشته‌‌اند، به طرز شگفت‌آوری مورد تاثیر قرار داده است.

effective aesthetics of amir al-mu’mininin’s words in nahj al-balaghah

the impact of speech on the listener’s soul and the creation of specific changes in his inner being is one of the criteria by which the beauty of speech is also measured. early and late rhetoricians have pointedly and explicitly discussed this criterion for measuring the beauty of words. according to friends and enemies, amir al-mu’minin, peace be upon him, is one of the great talkers of history. his words, in addition to the realm of thought, have also affected the inner realms of the audience. this research has been organized with the library method and by searching historical, literary, and hadith sources to investigate what effect the words of amir al-mu’minin, particularly those collected in nahj al-balaghah, have on the lives of the audience. by analyzing the data and categorizing the audiences who were influenced by the words of imam, it was concluded that in terms of the effective aesthetic, the words of amir al-mu’minin (pbuh) are at their peak because they can influence both the indirect and direct audiences, even if they have not sufficient inner preparatio.