اثرپذیری اشعار صائب از نهج‌البلاغه حضرت علی علیه ‎السلام

تاکنون پژوهش ‌های زیادی در زمینه تاثیر نهج ‌البلاغه بر اشعار شاعران انجام شده است. در این میان، در مورد شاعران دورۀ صفویه پژوهشی جامع مشاهده نمی‎شود. شاید یکی از دلایل آن این باشد که شاعران دوره صفویه بیشتر به صورت بینامتنی از سخنان علی علیه السلام بهره برده‎اند. در این مقاله، آثار صائب تبریزی یکی از شاعران معروف دورۀ صفویه بررسی شد تا مشخص شود که صائب تا چه حد از کلمات امیرالمومنین علی علیه السلام به صورت مستقیم یا بینامتنی تاثیر گرفته ‎است. به این منظور، با مطالعه کامل دیوان صائب و نهج ‌البلاغه و با موضوعی کردن اشعار وی، بررسی متاثر بودن آن ها از نهج ‌البلاغه انجام شد. نتیجه این بررسی بنا بر موضوعات مشخصی که مورد نظر بود،  نشان داد که 80 غزل صائب را می توان متاثر از سخنان علی علیه السلام دانست. موضوعات موردبررسی شامل شناخت خداوند، علم، انسان، عفو خدا، صبر، نعمت، رزق، قناعت، حسد، ریا و دنیا است.

influence of hazrat ali’s nahj al-balaghah on saeb’s poems

so far, many studies have been done regarding the influence of nahj al-balaghah on poets’ poems. in the meantime, there is no comprehensive research about the poets of the safavid period. perhaps one of the reasons is that the poets of the safavid period intertextually used the speeches of imam ali (as). in this article, we analyzed the works of sa’eb tabrizi, one of the famous poets of the safavid period, to determine how much saeb was influenced by the speeches of amir al-mu’minin ali (as) directly or intertextually. for this purpose, the themes of diwan sa’eb and nahj al-balaghah and the influence of nahj al-balaghah on diwan were investigated. the result of this study indicated that 80 sonnets of sa’eb are influenced by the speeches of imam ali (as) and their topics were mainly based on god’s knowledge, wisdom, god’s forgiveness, patience, blessings, sustenance, contentment, envy, hypocrisy, and the world.