شناسایی مولفه‌های چابکی در سازمان‌های آموزشی بر اساس دیدگاه امام علی علیه السلام با تاکید بر عهدنامه

هدف پژوهش حاضر، شناسایی مولفه‌های چابکی سازمان‌های آموزشی بر اساس دیدگاه امام علی (ع) است. روش پژوهش کیفی، از نوع تحلیل متن به شیوه‌ی استقرایی قیاسی است. منبع داده‌ها، کتب نهج‌البلاغه و غُرَرُالحِکَم و دُرَرُالکَلِم است. جمع‌آوری اطلاعات به دو روش، تحلیل محتوای متن و مصاحبه انجام شده است. بدین منظور با استفاده از کدگذاری باز، محوری، منتخب، داده‌های لازم از نهج‌البلاغه و غررالحکم جمع‌آوری و سپس در جهت پایایی و روایی مقوله‌ها از روش مثلث‌سازی استفاده شده است. نهایتاً، تعداد 10 نفر از متخصصان مدیریت آموزشی و معارف اسلامی، مفاهیم استخراج‌شده را مورد بررسی قرار داده‌اند. روش نمونه‌گیری هدفمند، باتوجه‌به غنای اطلاعاتی و دردسترس‌بودن تا حد اشباع مقوله‌ای بوده است. یافته‌ها حاکی از 8 مولفه و 27 زیر مولفه است، مولفه‌ها عبارت‌اند از: شیوه مدیریت و رهبری، مدیریت نیروی انسانی، انعطاف‌پذیری، پاسخگویی، مدیریت دانش، زمان انجام کار، اصلاح امور و بهبود شرایط، پیش‌بینی و استفاده از فرصت‌ها. برخی از زیر مولفه‌ها عبارت‌اند از: مشورت با افراد شایسته، نظارت و ارزشیابی، مدارا و رفق ورزی، توجه به زمانه خود، توجه به تهدیدها و مهارکردن آن‌ها، آینده‌نگری، غنیمت شمردن فرصت‌ها. براین‌اساس می‌توان نتیجه‌گیری کرد، سازمان‌های آموزشی در جوامع اسلامی باید بر اساس اصول ارزشی خود به پایه‌ریزی نظامی مناسب مبادرت ورزند تا بتوانند اصول، روش‌ها و کارکردهای خود را از حالت ایستا خارج کرده و خواسته‌هایشان را متناسب با دگرگونی‌های محیطی شاداب وزنده نگه دارند.

components of agility in educational organizations based on imam ali’s standpoint with an emphasis on malik ashtar’s treaty

the present research aims to identify agility components in educational organizations based on imam ali’s (as) standpoint. the authors used a qualitative research method and an inductive deductive type of text analysis. the data source is nahj al balaghah, ghurar al hikam, and durar al kalim. data collection has been done in two ways: text content analysis and interviews. for this purpose, using open, axial, selective coding, necessary data was collected from nahj al balaghah and gharral al hakm. then a triangulation was used for the reliability and validity of the categories. finally, 10 experts in educational management and islamic education have examined the extracted concepts. according to the richness of information and availability, the purposive sampling method has been done to the extent of categorical saturation. the findings indicate 8 components and 27 sub components. the components were management and leadership style, human resource management, flexibility, accountability, knowledge management, work time, correcting affairs and improving conditions, forecasting, and using opportunities. some sub components included consultation with competent people, monitoring and evaluation, tolerance and friendliness, paying attention to your time, paying attention to threats and curbing them, foresight, and seizing opportunities. it can be concluded that educational organizations in islamic societies should make an appropriate military foundation based on their value principles to move their principles, methods, and functions out of a static state and keep their demands fresh and alive in accordance with the changes in the environment.