واکاوی چیستی و چرایی صبر اجتماعی بر مبنای سیره و کلام امام علی (ع)

صبر از جمله ملکات نفسانی است که در دین مبین اسلام، به جهت تاثیر بالا بر کیفیت زندگی فردی و اجتماعی انسان ها، بسیار مورد تاکید واقع شده است. با وجود نقش انکار ناپذیر صبر در مراودات جمعی و نقش آن در بهبود وضعیت زندگی اجتماعی، آنچه که بیشتر از جانب محققین و خطبای اسلامی مورد تبیین علمی و فرهنگ سازی واقع شده جنبه فردی صبر است. علی رغم اهتمام تک بعدی به مقوله صبر، سیره و کلام بزرگان دین اسلام برای باورمندان و پویندگان سبک زندگی اسلامی مشحون از آموزه ‌هایی است که هر دو بعد این فضیلت را به غایت مورد تاکید و پرداخت قرار داده‌ اند؛ که از این میان، صبر اجتماعی در سیره و کلام امیرالمومنین علی(ع) ، به جهت پیشوایی و رهبری امت نوپای اسلام درآن شرایط و برهه خاص تاریخی، تجلی و فروغ بیشتری داشته است.براین اساس در پژوهش حاضر، سیره و کلام امیرالمومنینj به عنوان نمونه ای برجسته از بزرگان دین، در راستای تبیین صبر اجتماعی و برشماری مصادیق آن، مورد نظر واقع شده و با بهره ‌گیری از روش توصیفی – استنباطی، پاسخ به این سوالات پی جویی گردیده است: «صبر اجتماعی به چه معناست؟ غرض از آن، و مصادیق آن بر پایه ی سیره و کلام امیرالمومنین(ع) چیست؟».نتایج تحقیق حاضر نشان ازآن دارد که صبر اجتماعی در سیره و کلام امام علی(ع)، را می توان در دو مقوله صبوری در تعاملات اجتماعی و صبوری در چالش‌ های اجتماعی خلاصه کرد؛ که صبوری در تعاملات اجتماعی، دربرگیرنده سه عنوان صبر مشفقانه، صبر مصلحانه و صبر مدبرانه بوده و صبوری در چالش‌ های اجتماعی مشتمل بر صبر در برابر دشواری اقدامات اجتماعی، صبر در راه دستیابی به اهداف دور و بلند مدت، صبر در برابر مشکلات و محرومیت‌ های اجتماع، صبر در برابر دسیسه‌ ها و فشارهای روانی می ‌باشد.

social patience according to the seerah and words of imam ali (a.s.): what is it and why does it matter?

in islam, patience is one of the qualities of the soul that is highly emphasized due to its impact on the quality of the individual and social lives of humans. despite the undeniable role of patience in social interactions and its role in improving social life, what is more scientifically explained and practiced by researchers and islamic preachers is the individual aspect of patience. despite the one-dimensional focus on patience, for the believers of the islamic lifestyle, the seerah and words of the elders of the islamic religion are full of teachings that emphasize both dimensions of this virtue. for example, to guide and lead the nascent islamic ummah at that particular historical moment, social patience was more evident in the life and words of amirul momineen ali (a.s.). therefore, in the present research, the seerah and words of amir al-mu’minin, as an outstanding religious character, have been considered to explain social patience and enumerate its examples by using the descriptive-inferential method. in this study the answers to the following questions have been sought. what does social patience mean? what is the purpose of it, and what are its examples based on the seerah and words of amir al-mu’minin? the results of the present research show that social patience in imam ali’s seerah and words can be summarized into two categories: patience in social interactions and patience in social challenges. patience in social interactions includes three types of rational, compassion, and prudent patience. patience in social challenges includes patience while facing  social actions; patience in achieving distant and long-term goals; patience in facing problems and deprivations; patience in conspiracies; and psychological pressures.