روش‌شناسی ترتّبی رویارویی امام علی(ع) با خوارج با تاکید بر نهج‌البلاغه

خوارج بعد از واقعه صفین، امام علی(ع) را تکفیر کردند و از ایشان درخواست توبه نمودند. از آنجا که امام(ع) آنها را افرادی گمراه می‌دانست از راه‌های مختلفی تلاش کرد تا با آنان وارد جنگ نشود. آن حضرت در این زمینه از راهکارهای فرهنگی، سیاسی و نظامی بهره برد و توانست هزاران نفر از آنها را از هلاکت نجات دهد. روح حاکم بر سیره امام(ع) در برابر تمامی مخالفان از جمله خوارج تکفیری مدارا و پرهیز از کشتار و خشونت بود، ولی امام با چند هزار نفری که به هیچ یک از روش‌های روشنگرایانه امام پاسخ مثبت ندادند و تسلیم  نشدند، بلکه جنگ را انتخاب کردند، ناگزیر به جنگ شد. در این پژوهش سیره امام علی(ع) در مورد روش‌های رویارویی با خوارج تکفیری بررسی شده است و طی آن با بهره‌گیری از منابع تاریخ و سیره و آموزه‌های نهج البلاغه، نحوه برخورد امام علی(ع) با خوارج تبیین ‌گردیده و ثابت ‌شده که حضرت از هر روشی برای جلوگیری از ریختن خون آنها بهره برده است.

Ordered Methodology of Imam Ali`s Confrontation with Khawarej

After the battle of Seffin, Khavarej viewed Imam Ali (a) to become pagan and wanted him to repent. As Imam knew their distortion, tried much not to fight them. He used cultural, political and military working methods and rescued thousands of them from distortion. Imam`s main purpose in confrontation with all his opponent including Khavarej was tolerance and refusing from killing and avoidance from violence. At last, some thousands of Kavarej refused Imam and preferred to fight him and, in this way, Imam found no other remedy than fighting. In the paper, Imam Ali`s manner of life with regard to his method of contribution with Khavarej has been studied and with reliance on historical sources and teaching of Nahj ul-Balaghah it has been proved that Imam has tried to prevent blood shed.