تحلیل آرایه‌های بدیع در خطبه غراء از منظر سبک‌شناسی آماری

سبک‌شناسی آماری، پژوهشگر را در تشخیص و تمییز سبک های مختلف یاری می کند. شیوه پژوهش در سبک‌شناسی آماری بر اساس معیار کمّی است که محقق باید مولفه‌های این بخش را بر اساس داده‌های آماری تحلیل و تجزیه نماید. در این مقاله با رویکرد توصیفی و تحلیلی و آماری، خطبه غرّاء مورد تحلیل و پژوهش سبک‌شناسی قرار می‌گیرد. بررسی انجام یافته نشانگر آن است که از میان آرایه‌های لفظی، سجع متوازی و موازنه به شکل مساوی بیشترین کاربرد را در خطبه مورد پژوهش دارند. سجع و موازنه با توجه به موسیقی‌ای که ایجاد می‌کنند، ذهن خواننده را برای پذیرش معنا آماده می‌سازند، از بین آرایه‌های معنوی نیز تضاد بیشترین کاربرد را داشته است. دلیل کاربرد تضاد توجه نمودن به دلالت التزام و تداعی معانی و فهم بهتر متون در ذهن خواننده است. به نظر می‌رسد مهمترین هدف امام علی(ع) از کاربرد آرایه‌های مذکور، جلب توجه و اهتمام مخاطب برای درک بهتر متن باشد. استفاده زیاد و متناوب حضرت از آرایه‌های متنوع بدیعی، این خطبه را به نزد اهل ادب و فن در جایگاه ادبی ویژه‌ای قرار داده است.

An Analysis of Figures of Speech in the Sermonof Gharra` As May Be Viewed in Statistical Stylistics

Statistical stylistics helps researchers to decide and distinguish different styles. Research method of statistical style is based on quantitative norms and researchers should analyze the components on statistical data. In the paper, with a descriptive, analytical and statistical method, the sermon Gharra` is studies stylistically. As described in the paper, among figures of speech, balanced rhyme and symmetrical rhyme have been used in the sermon equally and more than other figures. Rhyme and parallelism, regarding their music, prepare the readers` mind to perceive the meaning; and among non-verbal figures, the figure of oxymoron has been used mostly. This figure helps the readers to pay attention to requisite denotation, remember the meanings and, consequently, perceive the meaning of the text well. As it seems, Imam`s purpose in using such figures lies in attracting the addressees` attentions to understand the speech better. Such a usage of the figures of speech in this sermon has put in a particular literature position for those learned in the field.