زمینه‌های شفافیت اطلاعات و عدالت اقتصادی از دیدگاه نهج‌البلاغه

فساد، تبعیض، نابرابری محصول نامیمون عدم شفافیت و عدم دسترسی آزاد مردم به اطلاعات است. حکومت بدون توجه به اصل شفافیت و دسترسی آزاد مردم به اطلاعات نمی تواند به عدالت اقتصادی و نتایج آن دست یابد. شفافیت و دسترسی آزاد به اطلاعات، معیار و سازوکاری مناسب و زمینه ساز برای تحقق عدالت اقتصادی است. سلامت روابط و مناسبات اقتصادی، پیشرفت اقتصادی، دستیابی به اهداف اقتصادی مبتنی بر عدالت ، در گرو شفافیت روابط اقتصادی است. برای تحقق عدالت اقتصادی، رفاه و تامین اجتماعی زمینه ها و بسترهایی وجود دارد، ازجمله: حذف دیوانسالاری، وضع قوانین متقن و ضمانت اجرایی آن، قانون گرایی، پرهیز از انحصارطلبی، وجود فضای نقد در جامعه، صداقتِ بیان، پاسخگویی و گزارش دهی مسئولان، نفی احتجاب مسئولان؛ این مقاله در تلاش است با رویکرد نوین، این زمینه ها و بسترها را از دیدگاه امام علی (ع) از منابع روایی و تاریخی، به‌ویژه نهج البلاغه مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که ایجاد شفافیت و دسترسی مردم به اطلاعات از طرف حکومت ، شرط اساسی اصلاح نظام اقتصادی و تحقق عدالت اقتصادی است. هراندازه شفافیت بیشتر و بهتر شود، گستره عدالت بیشتر می شود.

Theoretical Education of Nahj al-Balaghah, Knowledge of Judgment, Practical Ethics, Monotheistic Education.

Corruption, discrimination, inequality are the product of the immodest lack of transparency and lack of public access to information. Regardless of the principle of transparency and people`s free access to information, the government cannot achieve economic justice and its results. Transparency and open access to information, criteria and mechanisms are the appropriate and prerequisites for the realization of economic justice. The health of economic relations, economic progress, and achieving economic goals based on justice depends on the transparency of economic relations. There are grounds and spaces for realizing economic justice, welfare and social security, including: removal of the bureaucracy, establishment of solid law and its enforcement, legislativeism, avoidance of monopoly, existence of a climate of critique in society, honesty, officials` accountability and responsability. This paper tries to examine and analyze these areas and the context from the viewpoint of Imam Ali (A) as mentioned in traditional and historical sources, in particular, in Nahj al-Balaghah. The results of the research show that transparency and people`s free access to information is a fundamental condition for any reform of economic system to establish justice. Any more transparency and better, the greater the scope of justice.