تعالی عقلانی زنان؛ جستاری در خوانش اندیشه و سیره علوی در باب فعالیت فرهنگی زنان

از ظاهر اقوال امام علی علیه السلام، نگرشی منفی نسبت به زنان در برخی اذهان شکل گرفته که با بررسی سیره در کنار اقوال، به دست می‏آید، زن در اندیشه امام علیه السلام برگرفته از نگاه قرآنی بوده و از کرامت انسانی برخوردار است. امام علیه السلام با تصدی حکومت، در پی انقلابی دیگر با همان مبانی و اصول پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله برآمد. آنچه برای حضرت در فرصت چندساله حکومت مهم بود، حضور عالمانه و جدی در صحنه فرهنگی بود. امام علیه السلام، برای نیل به اهداف عالی در زمینه فرهنگی، دست به اقدامات زیربنائی زد که زنان در آن جایگاه ویژه و نقش مهّمی ایفا نمودند. مبارزه با جهل عمومی و ارتقای سطح علمی افراد جامعه به خصوص بانوان، مبارزه با سنت های جاهلی احیا شده درباره زنان و در نهایت فعالیت های ایشان به منظور اعتباربخشی به جایگاه انسانی زنان، از جمله فعالیت های فرهنگی علوی در خصوص احیاء مقام و حفظ جایگاه زن قلمداد می گردد. این پژوهش با روش توصیفی، تحلیلی و مبتنی بر داده‏های تاریخ، خاصه متون مکتوب و صادره از امامj، غبارزدائی از چهره زن و فهمی صحیح از اندیشه‏‌ها و آموزه‏های علوی را رسالت خود می‏داند و می‏کوشد، اندیشه‏‌های حضرت در باب زنان را بازخوانی کند. مهمترین رهاورد این پژوهش، آن است که نگاه امام علیه السلام به زنان، فاقد هر نوع تبعیض‏ نگری جنسیتی بوده و حضرت در سطحی در خور و سزاوار زنان، آنان را در فعالیت های اجتماعی مشارکت داده و نقش آفرین ساخته است و برای مشارکت اجتماعی زنان همواره بسترهای مناسب را در جامعه فراهم نمود تا آنان بتوانند بدون دغدغه‏‌ای به فعالیت بپردازند.

Women’s Intellectual Excellence; an Essay on Alavi’s Thought and behavior concerning Women’s Cultural Activities

Some superficial interpretations of Imam Ali’s sayings have formed negative attitudes towards women. By examining the biography and the sayings, we can infer that Imam’s thought is derived from the Quranic point of view, and in His approach, human dignity has been bestowed on women. After taking power, Imam (AS) decided to conduct another revolution with the same principles of the Prophet. His wise and severe presence on the cultural scene was essential to him during his ruling period. In order to achieve great cultural goals, Imam undertook basic measures in which women played a unique and vital role. Combating public ignorance and raising the scientific level of society, especially women, combating revived ignorant traditions about women and finally their activities to validate the human status of women, including Alavi cultural activities to revive and maintain status. With a descriptive, analytical, and databased method, historical written texts issued by the Imam, this research reveals the real face of women and, through a correct understanding of Alawite thoughts and teachings, tries to recite the His thoughts on women. The most important result of this research is that the Imam’s view of women does not have any gender discrimination, and the Imam, on a decent level, has participated women in social activities and dedicated a role for them. He always has provided the right conditions for women in society to function without any worries.