تبیین مفهومی نظریه عدالت اجتماعی در اندیشه شهید صدر
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
سرآبادانی تفرشی حسین ,پیغامی عادل
|
|
منبع
|
نقد و نظر - 1396 - دوره : 22 - شماره : 2 - صفحه:35 -64
|
|
چکیده
|
به باور شهید صدر عدالت اجتماعی ارزشی اصیل، مبنایی اساسی و رکنی بی‌بدیل در اسلام است. در این مقاله با بررسی کامل آثار وی با روش دلالت‌پژوهی، دلالت‌ها و نکاتی از متن آثار ایشان استنباط گردیده و نوعی تفسیر متن به متن صورت پذیرفته است تا جوهره اندیشه شهید صدر درباره عدالت اجتماعی فهمیده شود. به باور صدر، عدالت به‌عنوان ارزشی توحیدی در موضوع‌های مختلف، معنای خود را می‌یابد. در ساحت فردی، عدالت به معنای رعایت حد اعتدال و استقامت در شریعت است و ساحت حیات جمعی در پیوند با استخلاف عامه انسان، عدالت اجتماعی متضمن دو رکن تعادل اجتماعی و تامین اجتماعی است که رکن دوم بر دو طریق مردمی و دولتی صورت می‌پذیرد. بنابراین، عدالت اجتماعی متقارن با نوعی توازن اجتماعی است و کارکرد رکن تامین اجتماعی برگشت جامعه به توازن مورد هدف. از این‌رو، در کنار معیار کار، معیار نیاز نیز به‌عنوان اصل حاکم بر حوزه تامین اجتماعی در مکتب اجتماعی اسلام پذیرفته شده است. از دیگر سو، تفاوت سویه مردمی و دولتی در مسئله تامین اجتماعی به باور شهید صدر در گستردگی این دوسویه است. در نگاه صدر، نظریه عدالت اسلامی، عنصر اصلی مکتب اجتماعی اسلام و دارای برنامه تفصیلی است که شریعت در اختیار ما قرار می‌دهد. اقامه عدالت اجتماعی نیازمند مداخله مستقیم و حداکثری دولت اسلامی خاصه در «منطقه الفراغ» است و بزرگ‌ترین مانع اقامه عدالت در دیدگاه او وابستگی به دنیاست.
|
|
کلیدواژه
|
عدالت اجتماعی، نظریه استخلاف، تامین اجتماعی، تعادل اجتماعی، تکافل عمومی، شهید صدر
|
|
آدرس
|
دانشگاه امام صادق (ع), ایران, دانشگاه امام صادق (ع), ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
paighami@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|