تحول معرفت‌شناختی کلام امامیّه در دوران میانیو نقش ابن‌سینا در آن

بررسی تعامل سنت فلسفه سینوی با علم کلام و میزان تاثیر‌گذاری آموزه‌های فلسفی ابن‌سینا بر متکلمان شیعه و سنّی از مهم‌ترین مباحث مطرح در ابن‌سینا‌پژوهی و کلام‌پژوهی است. یکی از پیامدهای گسترش فکر فلسفی ابن‌سینا در دوران میانی، تکوین مکتب کلام فلسفی در میان اهل سنت به‌همت فخر رازی و نزد امامیه به دست نصیر الدین طوسی بود. ورود آموزه‌های فلسفی ابن‌سینا به مجادله‌های کلامی، سبب تحولاتی شگرف در نحوه پرداخت متکلمان امامی به مسایل مختلف کلامی ‌شد. در مقاله حاضر با مقایسه مباحث معرفت‌شناختیِ کلام پیشا‌فلسفی امامیّه موسوم به مکتب امامی بغداد با مباحث مطرح در این زمینه در مکتب کلام فلسفی امامیه، تاثیرات گوناگون سنت فلسفی ابن‌سینا بر این مباحث در کلام دوران میانی امامیّه تبیین می‌شود. پیدایش تحولات معنایی در برخی از اصطلاح‌های حوزه معرفت‌شناسی، ارایهدسته‌بندی‌های جدید برای علم، طرح برخی قواعد معرفت‌شناختی، تبیین مسایلی از جمله چگونگی دستیابی انسان به علم و طرح موضوع‌های جدید در حوزه معرفت‌شناسی از جمله مهم‌ترین ابعاد تحول اساسی یادشده است.