اعتزالگرایی سید مرتضی؛ بررسی و نقد
|
|
|
|
|
نویسنده
|
یوسف زاده حسینعلی
|
منبع
|
نقد و نظر - 1392 - دوره : 18 - شماره : 4 - صفحه:121 -149
|
|
|
چکیده
|
از ادعاهایی که افرادی مانند خیاط، اشعری، ابنتیمیه و... درباره شیعه امامیه مطرح کردهاند، تاثیرپذیری عالمان این مکتب از جمله سید مرتضی از اندیشههای کلامی معتزلیان عقلگراست. اصل این ادعا را بزرگان امامیه همچون شیخ مفید و دیگران به طور کلی مردود دانستهاند. این مقاله به صورت جزیی به مصداق پرداخته و با بررسی دیدگاههای دو شخصیت تاثیرگذار، یعنی «سید مرتضی» از امامیه و «قاضی عبدالجبار» از معتزله، کوشیده است به اثبات رساند که وی نهتنها تحت تاثیر معتزله و به طور خاص قاضی عبدالجبار نبوده، بلکه در آرای خویش از خط اصیل شیعه امامیه متاثر بوده و از آن دفاع کرده است. با این تفاوت که تمام کوشش او بر اثبات آموزههای شیعی بهشیوه متکلمان عصر خویش متمرکز بوده است. از آنجا که شاگردی سید مرتضی نزد عبدالجبار از ادعاهای مطرح در زندگی وی است، اثبات عدم تاثیرپذیری وی از قاضی عبدالجبار میتواند در رفع کلی این اتهام نسبت به شیعه نیز کمک کند. به همین دلیل، با نشاندادن موارد اختلاف او با قاضی عبدالجبار در مسایل عمده کلامی در رفع این اتهام کوشیده ایم.
|
کلیدواژه
|
کلام شیعه ,سید مرتضی ,قاضی عبدالجبار ,معتزله ,امامیه ,عقل
|
آدرس
|
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
hosainyousefzadeh@yahoo.com
|
|
|
|
|