|
|
بررسی «حیّبن یقظان» ابنطفیل از منظر ذاتگرایی و ساختگرایی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ناصری ذولفقار ,نصیری منصور
|
منبع
|
نقد و نظر - 1392 - دوره : 18 - شماره : 4 - صفحه:150 -175
|
|
|
چکیده
|
در میان فیلسوفان دین درباره وجودداشتن یا نداشتن هسته مشترک در تجربههای دینی دو دیدگاه مطرح است: ذاتگرایی و ساختگرایی. ذاتگرایان بر وجود یک یا چند هسته مشترک در همه تجربههای دینی بشر تاکید دارند. در مقابل، ساختگرایان معتقدند هیچگونه تجربه خالصی وجود ندارد و همه انواع تجربههای دینی از طریق فرایند پیچیده نظام باورها یا ساختار مفهومی شکل میگیرند. از سوی دیگر، در میان فیلسوفان اسلامی، تقریباً از زمان ابنسینا به بعد نوعی سنّت «حیّبن یقظاننویسی» رواج داشته است که بر اساس تقریر ابنطفیل از آن، اگر بنا به فرض، نوزاد انسانی از همان آغاز در جزیرهای قرار گرفته، بهتنهایی و به دور از انسانهای دیگر رشد کند، قادر خواهد بود بهتدریج با توجه به سرشت الهی و نیز تجربهها و مکاشفههای درونیاش، اندیشههای توحیدی را در خود بپروراند و انسانی موحّد گردد. در این مقاله، ضمن تبیین دو دیدگاه ذاتگرایی و ساختگرایی، نخست این ادعا مطرح شده است که داستان «حیّبن یقظان» با رویکردی ذاتگرایانه خلق شده است. آنگاه در ادامه با اشاره به بنمایههای ذاتگرایی در این داستان، به نقّادی آن از منظر ساختگرایی در تجربه دینی پرداختهایم.
|
کلیدواژه
|
تجربه دینی ,ذات گرایی ,ساخت گرایی ,ابنطفیل ,داستان حیّبن یقظان ,رابطه زبان و تفکر
|
آدرس
|
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی, ایران, دانشگاه تهران, ایران
|
پست الکترونیکی
|
nasirimansour@ut.a
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|