بررسی و تحلیل منزلت امام حسین (علیه السّلام) در آیین اهل حق

در جهان‌بینی آیین اهل‌حق (‌یارسان ‌کاکه‌ای)، حسین‌بن‌علی(علیه السّلام) جایگاهی والا دارد. در این نگرش، آن حضرت در عالم ملکوت، حقیقتی دارد و در عالم مُلک، با رقیقۀ وجودی آن روبه‌رو هستیم. نوشتار حاضر به این پرسش پاسخ داده‌است که از منظر اهل حق، جایگاه والای امام حسین(علیه السّلام) بر چه مبنایی تعریف شده است؟ یافته‌های پژوهش نشان داده است پیشوایان این آیین با رویکردی باطن‌گرایانه مبتنی بر اصل تجلی ذات و صفات خداوند به تبیین و تفسیر جایگاه و مرتبۀ مقامات آیینی پرداخته‌اند. از آنجا که امام حسین(علیه السّلام) مجلای صفت خداوند است، در عالم ملکوت وجودی فوق طبیعی دارد که موسوم به «رضا» است و در عالم مُلک، امام به شمار رفته است. اهل حق همسو با نگرش امامیه سیدالشهدا را امام می‌داند؛ اما مبنای دیدگاه آنان متفاوت است. این مقاله با روشی توصیفی‌‌‌تحلیلی به تبیین و بررسی جایگاه امام حسین(علیه السّلام) در نظام فکری اهل حق پرداخته است. بررسی منشا عقیدۀ اهل حق دربارۀ امامت اهل بیت (علیهم السّلام)و نیز باور به خونخواهی امام حسین(علیه السّلام) و یارانش، از جمله اهداف این نوشتار است.

an examination and analysis of imam al-husayn’s position in yarsanism

in the worldview of ahl-e haqq or yarsanism (yarsan-kaka’i), husayn b. ʿali holds an esteemed status. according to this perspective, he possesses a supernatural reality, with a diluted existence manifesting in the material world. this article addresses the question: on what basis is the esteemed status of imam al-husayn defined in yarsanism? research findings indicate that the leaders of this creed use an esoteric approach based on the principle of the manifestation of god’s essence and attributes to explain and interpret ritual stages. imam al-husayn is regarded as the manifestation of god’s attributes, possessing a supernatural existence known as “al-riḍā,” and in the material world, he is recognized as an imam. while ahl-e haqq acknowledges sayyid al-shuhada as an imam, their basis differs from the imami perspective. using a descriptive-analytic method, this article explores and examines the place of imam al-husayn within the intellectual system of yarsanism. it aims to investigate the origins of ahl-e haqq’s belief in the imamate of ahl al-bayt (prophet muhammad’s household) and the belief in avenging the blood of imam al-husayn and his companions.