>
Fa   |   Ar   |   En
   عرفان مدرن؛ چالشی نو در برابر عرفان اسلامی (بازخوانی عرفان مدرن و نقد سویه انسان‌شناختی آن)  
   
نویسنده رودگر محمدجواد
منبع نقد و نظر - 1397 - دوره : 23 - شماره : 2 - صفحه:51 -78
چکیده    عرفان مدرن مواجهه با امر متعالی در قالب دین‌داری تجربت‌اندیشانه است که براساس اندیشه و اشعار سهراب سپهری شکل گرفته است. عرفان مدرن مقومات و مولفه‌های وجودشناختی، انسان‌شناختی، اخلاقی فقهی و سیاسی و اجتماعی خاصی دارد که در سویه انسان‌شناختی آن، تقابل «خودی» و«غیرخودی» یا «دیگری» و مسئله فنای فی الله و اراده سالک با قرائت خاصی مطرح است و با عرفان سنتی از جمله عرفان اسلامی، تفاوت‌ها و تهافت‌هایی دارد. نوشتار پیش‌روی درصدد پاسخ به پرسش فنای در خدا در مولفۀ انسان‌شناختی عرفان مدرن است و اینکه دارای چه معنا و مبنایی است؟ و چه نقدهایی برآن وارد است؟ در این مقاله، با تکیه بر هویت و ماهیت فنای فی‌الله و بقای بالله در عرفان اسلامی، به نقادی، سنجش و ارزیابی قرائت طراح عرفان مدرن (جناب دکتر سروش دباغ)، پرداخته‌ایم که برونداد آن به قرار زیر است: فنا در عرفان اسلامی به‌معنای نیست‌شدن نیست، بلکه فنای شهودی و رهایی از قیود عدمی و حدود، تعلقات و تعینات وجودی و هجرت از کثرت به وحدت است که عین بقا، به‌معنای بقاء بالله است. فنای عرفانی در عرفان اسلامی، تزاید و تصعید، توسعه و تکامل وجودی یا استعلاست و اراده سالک در مقام استغراق در اراده حق‌تعالی اشتداد می‌یابد تا توحید و ولایت الهیه حادث و حاصل شود.
کلیدواژه عرفان مدرن، عرفان اسلامی، انسان‌شناسی، فنای فی الله، اراده سالک
آدرس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی, ایران
پست الکترونیکی dr.mjr345@yahoo.com
 
   Modern Mysticism: a New Challenge for Islamic Mysticism(A Revision of Modern Mysticism and a Critique of its Anthropological Aspect)  
   
Authors Roudgar MohammadJavad
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved