مفهوم «توانایی» و راهکار شرطی مور
|
|
|
|
|
نویسنده
|
علیزاده بهرام
|
منبع
|
نقد و نظر - 1397 - دوره : 23 - شماره : 1 - صفحه:75 -96
|
چکیده
|
عبارتِ فاعل از «توانایی انجام فعل بهگونۀ دیگر» برخوردار است، به چه معناست؟ مباحث بسیاری در فلسفه معاصر درباره معنای این عبارت مطرح شده است. جی ای مور در کتاب اخلاق استدلال کرده است که فاعل از توانایی انجام فعل بهگونۀ دیگر برخوردار است تنها اگر بهگونۀ دیگر انتخاب کرده باشد. نخستینبار آستین ردیّهای بر تحلیل شرطی مور نگاشته و معتقد شد که دستهای از جملات با ظاهر شرطی اگرآنگاه بهمعنای واقعی شرطیه محسوب نمیشوند؛ مثل این گزاره که «میتوانستم بهگونۀ دیگر عمل کنم اگر آنگونه میخواستم». پس از او، چیزم و لرر تلاش کردهاند هرگونه تحلیل شرطی از عبارت «s میتواند x را انجام دهد» را رد کنند. به نظر آنها گزارههایی با قالبِ «اگر c محقق باشد، s عمل x را انجام خواهد داد «با گزارۀ s» میتواند عمل x را انجام دهد» هممعنا نیست. بروس آون معادلۀ بالا را معادلهای درست میداند و معتقد است که استدلال چیزم و لرر حاوی نوعی مصادره به مطلوب است. در این مقاله ضمن مروری بر این بحث، مدعای دو طرف را بررسی کرده و خواهم گفت که اشکالهای بروس آون قانعکننده نیستند.
|
کلیدواژه
|
توانایی، توانایی انجام فعل بهگونۀ دیگر، تحلیل شرطی، آزادی، مور
|
آدرس
|
دانشگاه خوارزمی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
bahramalizadeh58@gmail.com
|
|
|
|
|