نظریه رخصت‏های شرعی و کاربرد آن درحقوق خانواده

پژوهش حاضر در پرتو آیات قرآن کریم با تبیین اصل تسهیل به عنوان اصل بنیادین حاکم بر قانون‏گذاری اسلامی، جایگاه اصل مزبور را به عنوان روش قانون‏گذاری اسلامی که مبتنی بر تیسیر و تسهیل‏گرایی توام با لحاظ نمودن عنصر مصلحت است، ترسیم می‏نماید، و به ارایه طرح و الگوی مشخص و عملی قانون‏گذاری در حوزه خانواده در جهت اصلاح و انطباق قوانین خانواده بر اساس تسهیل می‏پردازد. از این رو پس از تبیین مفهوم فقهی رخصت‏های شرعی، پیشینه اخذ رخصت‏های شرعی به عنوان مبنای قانون‏گذاری را در کشورهای اسلامی مرور می‏کند و با اشاره به مبنای قانون‏گذاری در ایران از زمان مشروطه تا کنون و تعارض میان روش قانون‏گذاری موجود با اصول اولیه اعتقادی امامیه در بحث تقلید و جایگاه رخصت‏های شرعی در وضع قوانین و مقررات خانواده در ایران نتیجه می‌گیرد که هر چند قانونگذار خانواده در وضع قوانین مبنای مشخصی ندارد، در مواری به منظور دفع عسر و حرج به رخصت‏های شرعی دست یازیده است، در نظر گرفتن مصلحت در واگذاری حضانت کودک به والد واجد صلاحیت، صدور مجوز نکاح بالغه رشیده در موضع عضل پدر، و به رسمیت شناختن طلاق قضایی از آن جمله است.