تحلیل حقوقی جرم‌ شناختی تاثیر پاندمی کووید 19 بر خشونت خانگی (مورد مطالعه: زنان مشهد)

ظهور کووید 19 از سال 2019 میلادی تاکنون، جهان را با چالش‌های مختلف همراه کرده است. اثر مهم کووید 19 در قلمروِ مطالعات جرم‌شناسی، تغییر الگوریتم الگوهای بزهکاری و بزه‌دیدگی و نوسان در نرخ جرایم مختلف است. با توجه به دستورالعمل‌های بهداشتی و شکل‌گیری کمپین‌هایی همچون «در خانه بمانیم»، تبیین جرم خشونت خانگی در دوره پاندمی از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال بررسی نقش کووید 19 بر خشونت خانگی است. روش پژوهش حاضر ترکیبی از روش کیفی و کمّی است. در ابتدا با استفاده از روش پدیدارشناسی توصیفی کُلایزی، تجربه زیسته ده زنِ بزه‌دیده خشونت خانگی در دوره پاندمی به دست آمد. بعد از طی مراحل روش کُلایزی، پرسش‌نامه محقق‌ساخته در پرتو تجربه‌های زیسته و با تاکید بر خشونت جسمانی، خشونت روانی، خشونت کلامی، خشونت جنسی و خشونت اقتصادی طراحی و روایی محتوایی، صوری و سازه و پایایی آن تایید شد. جامعه آماری این پژوهش در بخش مطالعه کمّی، کلیه معلمان خانم مقطع متوسطه دوم در ناحیه 7 آموزش و پرورش مشهد هستند که از این میان، با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و در پرتو فرمول کوکران، 190 نفر به‌عنوان حجم نمونه نهایی انتخاب شدند. یافته‌های حاصل از آزمون تی تک متغیره نشان داد که خشونت جسمانی، خشونت روانی، خشونت کلامی، خشونت جنسی و خشونت اقتصادی در اثر مستقیم شیوع کووید 19 به نسبت دوران قبل از پاندمی افزایش داشته است. با این حال، یافته‌های آزمون فریدمن ثابت کرد که از میان اقسام خشونت، خشونت جسمانی در رتبه اول و خشونت روانی در رتبه آخر قرار دارند. با توجه به یافته‌های فوق، به نظر می‌رسد که عدم آمادگی خانواده‌ها در برقراری روابط سالم در یک بازه زمانی طولانی مدت و وجود مناسبات قدرت در بستر روابط خانوادگی از مهم‌ترین علل افزایش خشونت خانگی در دوره پاندمی است.