ترک نفقة زوجه در نظام حقوقی ایران (در سنجة مدل‏های جرم‌انگاری و کیفرگذاری)

در نظام حقوقی ایران، عدم تامین مالی زوجه توسط زوج تحت عنوان مجرمانة «ترک انفاق» جرم‌انگاری شده است. تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با بهره‌برداری از منابع کتابخانه‏ای بر ارزیابی جرم‌انگاری و کیفرگذاری بزه مذکور تمرکز نموده است. علی‌رغم مخالفت‏های فراوانی که با واکنش کیفری به بزه ترک انفاق می‏شود، یافته‏های این تحقیق نشان می‏دهد که در مقام تقنین، جرم‌انگاری این رفتار بر مبنای «مدل جرم‌انگاری پالایش» قابل دفاع می‌باشد و پیش‌بینی کیفر حبس نیز بر مبنای «مدل کیفرگذاری هدفمند» قابل توجیه است. با این همه، به جهت ملاحظات مربوط به نهاد خانواده، در مقام کیفردهی و اجرا، توسل به «برنامه‏های ترمیمی» و «استفاده از جایگزین‏های حبس» ضرورت دارد؛ اموری که با تصویب قانون کاهش حبس تعزیری مصوب 1399 و تنصیف مجازات مذکور، بیش‌ازپیش در دسترس دادرسان قرار گرفته است.

The Wife’s Alimony Desertion in Iranian Legal System (Measuring Models of Criminalization and Punishment)

In the Iranian legal system, nonfinancing of the family institution by the head of the family is criminalized as &desertion of alimony&. The present study has focused on the evaluation of criminology and punishment of the mentioned crime by descriptiveanalytical method and using library resources. Despite the many objections to the criminal response to the crime of alimony desertion, the findings of this study show that, as a matter of law, the criminalization of this behavior is defensible based on the &refining criminalization model& and the prediction of imprisonment is also based on the basis of the &targeted punishment model& can be justified. However, due to considerations related to the institution of the family, in the position of punishment and execution, it is necessary to resort to &correctional programs& and &use of alternatives to imprisonment&. The issues that have been made more and more available to judges with the approval of the Law on Reducing Punishment Imprisonment approved in 1399 and halving the mentioned punishment.