حقوق افراد دارای معلولیت در چارچوب خانواده از منظر موازین بین‌المللی

حق بر  خانواده یکی از حقوق بنیادین انسان است که در رویکرد حق‌محور، برای افراد دارای معلولیت نیز در نظر گرفته ‌شده ‌است. این حق مفهومی است که حق ازدواج، حیات خانوادگی و فرزندآوری را شامل می‌شود. باتوجه به شرایط ویژه جسمی و روحی و روانی افراد دارای معلولیت، تضمین و به‌رسمیت‌شناختن این حق حائز اهمیت است. پرسش اساسی آن است که حق بر خانواده برای افراد دارای معلولیت در کدام اسناد بین‌المللی به ‌رسمیت ‌شناخته ‌شده ‌است و چه چالش‌هایی فراروی تحقق این حق و حیات خانوادگی افراد دارای معلولیت  قرار‌دارد. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با بررسی ده‌ها سند بین‌المللی آشکار می‌شود  که این حق، در اسناد متعدد بین‌المللی از جمله معاهدات و نظریات تفسیری و گزارش‌های مراجع بین‌المللی به رسمیت ‌شناخته شده و دولت‌ها مکلف به تحقق آن شده‌اند؛ لکن افراد دارای معلولیت  به جهت عدم دریافت حمایت مناسب از سوی دولت‌ها و عدم بهره‌مندی از حقوق به رسمیت‌شناخته شده‌ خود، با چالش‌های متعددی از جمله فقر و انزوا و محدودیت روابط اجتماعی و محرومیت از روابط جنسی و فرزندآوری و خشونت و آزار و اذیت روبه‌رو هستند.

Rights of persons with disabilities within the family framework from the perspective of International instruments

Right to family is a fundamental right for all human beings which is also considered for persons with disabilities according to the rightbased approach. The concept includes right to marry, family life and childbirth. With regard to the disabled physical, mental and psychological status, it is important to recognize and guarantee such right. This article seeks to answer this critical question that which international instruments have recognized the right to family for persons with disabilities and what are the challenges in family life of such people. This article, using a descriptiveanalytic method and by investigating several international instruments reveals that this right has been recognized in the international human rights, treaties, interpretive theories and reports and governments are bound to implement these rights. The disabled face numerous challenges including poverty, isolation, limited socializing, experiencing no sexual relationship and childbirth as well as violence and harassment due to the poor social service and enjoying no benefit from their own legal rights.