تشکیل قراردادها از طریق نمایندگی سامانه هوشمند

تجارت الکترونیکی به سرعت در حال توسعه است. در این میان، تشکیل قراردادهای الکترونیکی توسط سیستم اتوماتیک و خودمختار توجه بسیاری از نویسندگان حقوقی و تنظیم کنندگان کنوانسیون‌های بین‌المللی را به خود جلب کرده است. این سیستم قادر است بدون دخالت و مشارکت شخص انسانی و صرفاً بر اساس دانش و هوش تعبیه شده در درون خود نسبت به ایجاب و قبول و تعیین شرایط قرارداد اقدام کند. سوال اساسی که از جهت حقوقی مطرح می‌شود این است که، آیا بر اساس مبانی حقوقی، قراردادهای منعقده توسط چنین سیستمی صحیح تلقی می‌شود. در سیستم‌های حقوقی دنیا نسبت به توجیه انعقاد قرارداد توسط سیستم هوشمند، نظرات و راه‌حل‌های متعددی مطرح شده است که در این مقاله به اختصار بیان می‌شود. سپس صحت تشکیل قراردادهای الکترونیکی به نحو خودمختار از منظر حقوق ایران و بر اساس قانون تجارت الکترونیکی سال 1382 و مبانی فقهی آن مورد بحث قرار می‌گیرد. نهایتاً، صحت و الزام‌آور بودن چنین قراردادهایی از دیدگاه حقوق و مبانی فقهی مورد بررسی قرار می‌گیرد.