>
Fa   |   Ar   |   En
   جهان - تصویر: بررسی اجمالی ساختار مبانی معرفت از دید وینگنشتاین  
   
نویسنده حجت مینو
منبع نامه مفيد - 1382 - دوره : 9 - شماره : 36 - صفحه:71 -94
فایل تمام متن
چکیده    در نظر ویتگنشتاین امکان معرفت و خطا هر دو تنها به وجود زمینه ای غیر قابل تردید وابسته است و این زمینه را نحوه معیشت انسان و بازیهای زبانی ای که در آنها شرکت می جوید فراهم می آورند. ساختار این زمینه خاص تحت عنوان آنچه ویتگنشتاین آن را «جهان تصویر» (world- picture) می نامد قابل بررسی است. این مقاله به بررسی جهان - تصویر و شرح مختصر ویژگیهایی که ویتگنشتاین برای آن بر می شمارد می پردازد.به نظر می رسد ویتگنشتاین معتقد است که آن چیزی که نهایتا هر معرفتی و هر استدلالی به آن ختم می شود از نوع نظر (seeing) نیست، بلکه از نوع عمل (acting) است. اعمال غریزی (instinctive behaviour) انسان و اعمالی که، خصوصا در مراحل اولیه آموزش، از اطرافیانش با اعتماد صرف به آنان، تعلیم می گیرد. این نحوه عمل فرضهایی (assumptions) را در خود دارد که کودک آنها را همراه با آنچه می آموزد جذب می کند. در این صورت، مبانی معرفت، یعنی همان امور یقینی، از جنس معرفت نیستند و بنابراین سخن از توجیه در مورد آنها بی معناست. نوعا جهان- تصویری که از این طریق شکل می گیرد، امری همگانی است و نه متعلق به فرد، و در عین حال نظامی همبسته است که اجزای آن اتکای دو جانبه بر یکدیگر دارند. و هر پژوهشی که از سوی شخص بخواهد صورت گیرد تنها بر این مبنای قطعی ممکن خواهد بود. اما این قطعیت به معنای مطابقت آنها با واقع نیست. بلکه مطابقت با واقع در این مورد اصلا کاربرد روشنی ندارد. در عین حال تغییر در جهان- تصویرها مساله کیفیت مواجهه آنها تحت شرایطی خاص روی می دهد. تنوع جهان - تصویرها مساله کیفیت مواجهه آنها را پیش می کشد و اینکه آیا نوعی امر عینی که فیصله بخش اختلاف جهان - تصویرها باشد وجود دارد یا نه؟ در این خصوص تفسیرهای مختلفی از رای وینگنشتاین شده است.
کلیدواژه وینگنشتاین، جهان - تصویر، مبانی معرفت، شکل زندگی و عمل، یقین جهان - تصویر.
آدرس دانشگاه قم, ایران
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved