نوتاریخ‌گرایی در ادبیّات معاصر ایران

در جوامع مختلف، همواره تفکر و نگرش نویسندگان تحت تاثیر شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن جامعه بوده است. علاوه بر شرایط تاریخی، سیاسی و اجتماعی جامعه، شخصیت و زندگی خود نویسندگان نیز در خلق آثارشان تاثیرگذار بوده و به نوعی در تاروپود آن تجلی یافته است. نویسندگان ایرانی هم از این قاعده مستثنی نبوده‌اند و با این رویکرد خالق آثار تاثیرگذار شاخصی شده‌اند. این مقاله،  براساس رویکرد نوتاریخ‌گرایی و مبتنی بر نظریه‌های فوکو و گرینبلت، می‌کوشد ابتدا تاثیر روش زندگی و شخصیت نویسندگان  ادبیات معاصر ایران را بر خلق آثارشان جست‌وجو کند و سپس تاثیرپذیری آنان را از زوایای پنهان و آشکار روابط و مناسبات اجتماعی، سیاسی و اعتقادی جامعه طی سال‌های 1300 تا 1380 بررسی کند. چرایی انتخاب نویسندگان و آثارشان در پیوند با رویدادهای اجتماعی از پرسش‌های اصلی است که سعی خواهد شد به آن پاسخ داده شود.داده‌ها نشان می‌دهد آفرینش هر رمان یا داستان کوتاه در شبکة پیچیده‌ای از عناصر مختلف قرار دارد و رمان فقط محصول نویسنده و نبوغ و خلاقیت او نیست. نویسنده متاثر از گفتمان‌های خاصی در اجتماع است و کیفیت زبان و مضامین انتخابی او، علاوه بر آن‌که برآمده از عوامل متعدد وشبکة پیچیده‌ای از نگرش‌ها و انگیزه‌های او و نیز شرایط  سیاسی، اجتماعی فرهنگی جامعه است، پاسخی نیز به نیاز‌های جامعه است.

new historicism in contemporary iranian literature

the thoughts and attitudes of writers have always been influenced by the political, social, and cultural conditions of their societies, and their personality and life inevitably affect their literary creations as well. iranian writers are no exception to this rule, and this paper, based on the new historicism approach and foucault and greenblatt theories, tries to first seek the influence of the lifestyle and personality of contemporary iranian writers of 1920 to 2000 on the creation of their works. furthermore, the impact of social, political, and ideological relations on their works is examined. why specific authors and their works are selected in this study is a question tried to be answered, regarding the social circumstances and events. the data reveal that the creation of any novel or short story is in a complex network of diverse elements, and the novel is not just the product of the author’s genius and creativity. the author is influenced by certain discourses in society and the quality of his chosen language and themes is the result of his attitudes, motives, and the political and socio-cultural circumstances; moreover, it is a response to the needs of society.