نمود استمراری در فارسی دری افغانستان

نمود، به عنوان مقوله‌ای دستوری، در هیچ‌یک از کتاب‌های دستور زبان فارسی افغانستان بحث نشده، تنها در چند دستور زبان به بیان وجه فعل، آن‌هم بسیار کوتاه، پرداخته شده است. اولین‌بار ناتل خانلری در دستور زبان فارسی به بحث نمود اشاره کرده است و با آنکه این کتاب از مهم‌ترین منابع کتاب‌های دستور افغانستان در دهه‌های اخیر بوده، مقولۀ «نمود» از توجه دستورنویسان افغانستان به دور مانده است. دستورنویسان افغانستان تفاوت و تمایزی بین نمود و زمان فعل قائل نشده‌اند. مقولۀ نمود در دو سطح دستوری و واژگانی بررسی می‌شود، که در این مقاله تنها نمودِ استمراری در زبان فارسی دری افغانستان، در دو سطح دستوری و واژگانی، بررسی می‌شود. در این جستار، ابتدا زمان استمراری در کتاب‌های دستور افغانستانی بررسی شده و سپس، با رویکردی توصیفی، به نمود استمراری پرداخته شده است. همچنین به نظر دستورنویسان در مورد زمان حال استمراری در زبان فارسی دری اشاره کرده‌ایم. در این تحقیق نشان داده شده که دلالت پیشوند «می» بر استمرار در زمان حال استمراری فارسیِ کابل ضعیف است و باید، در جمله، قید یا قراین دیگری باشد تا دلالت بر استمرار داشته باشد. پیشوند «می»، علاوه بر نمود استمرار، بیانگر مفاهیم نمودهای دیگر مانند ناقص، تکرار و عادتی نیز می‌تواند باشد. همچنین نشان داده شده است که برخی از افعال زبان فارسی مانند افعال ایستا نمی‌توانند در صورت استمراری به کار روند. شیوه‌های بیان زمان استمراری در فارسی دری در گویش‌های افغانستان متفاوت است. این مقاله بر اساس گویش معیار فارسی کابل فراهم آمده است.

progressive aspect in afghan persian (dari)

aspect isn’t considered as a grammatical category in any of dari persian grammar books. p. natel khanlari was the first grammarian who introduced it to persian grammar, describing the properties of verbs in the ancient persian. although. khanlari’s works have been one of the most important sources of afghan grammarians in recent decades, aspect hasn’t been discussed in dari persian grammar books. afghan grammarians don’t make any distinctions between aspect and tense. aspect is considered a structural and semantic feature of verbs. this article is an attempt to explore and explain grammatical and semantic features of imperfective aspect in dari persian language. in this essay first, present continuous is reviewed in dari persian grammar books and then continued with a descriptive approach to imperfective aspect.this research displays, in dari persian the indication of prefix “mi” on continuity concept is weak. adverbs or other constituents are used in the sentence to indicate continuity meaning. the prefix “mi”, in addition to continuation, expresses concepts such as incomplete, iterative, and habitual.expression of continuous aspect is different in the dialects of afghanistan and this article is based on the persian dialect of kabul.