مقایسهء واژه‌های تفسیر گازر و تفسیر ابوالفتوح

تفسیر رَوضُ‌‌الجِنان و رَوحُ‌‌الجَنان فی تَفسیرِالقُرآن از مهم‌ترین و برجسته‌ترین تفسیرهای شیعه به زبان فارسی است. اهمیت و ارزش والای این اثر سبب شده تا برخی آثار، مانند تفسیر جِلِاء‌الاذهان و جَلاء‌الاحزان فی تَفسیر القُرآن، از آن تاثیر بپذیرند. اگرچه تفسیرهایی که به زبان فارسی تالیف شده‌اند معمولاً از زبان عربی و قرآن کریم تاثیر بسیار گرفتند، در متن تفسیرها واژه‌های فارسیِ بسیاری دیده می‌شود که برخی از آن‌ها منحصربه‌فرد و برخی در دوره‌های دیگر بسیار کم‌کاربرد بوده‌است. باتوجه به اینکه بسیاری از پژوهشگران و فهرست‌نگاران بر این باورند که تفسیر جِلِاء‌الاذهان و جَلاء‌الاحزان تلخیصی از تفسیر رَوضُ‌‌الجِنان و رَوحُ‌‌الجَنان است، نگارنده بر آن شده ضمن معرّفی مختصری از دو تفسیر یادشده، موارد اختلاف برخی از واژه‌ها و ترکیب‌های به‌کاررفته در متن تفسیرها را نشان دهد.

a comparison of the words of tafsīr-e gāzur and tafsīr-e abulfutūḥ

rawdh-ul-ǰinān wa rawḥ-ul-ǰanān fī tafsīr-il-qurʾān (commonly known as tafsīr-e abulfutūḥ) is among the most important and prominent shiite commentaries on the qurʾān in persian. the high significance and value of this work have led to its influence on other works, such as the qurʾānic commentary ǰilāʾ al-adhhān wa ǰalāʾ al-aḥzān fī tafsīr al-qurʾān (otherwise known as tafsīr-e gāzur). although persian commentaries are heavily influenced by arabic and the qurʾān itself, they also incorporate numerous persian words, some unique to these texts and others less commonly used in other periods. it is widely believed by many researchers and bibliographers that tafsīr-e gāzur is a summary of tafsīr-e abulfutūḥ. therefore, this article introduces these two commentaries briefly and aims to highlight differences in words and expressions used within their texts.