دستگاه فعل در گویش کندازی

هدف از نگارش این مقاله بررسی و توصیف دستگاه فعل در گویش کُندازی است. کُندازی روستایی است کوهستانی و کهن که در دهستان اَبرَج و در بخش دُرودزَن شهرستان مرودشت قرار گرفته‌است. گویش کندازی یکی از گویش‏‌های بازمانده از زبان فارسی میانه و گویشی از شاخۀ غربی جنوبیِ زبان‏های ایرانی نو است که با گویش‏‌های دشتکی، امامزاده‌ ‏اسماعیلی، کوهمَره‏ای/ کُهمَره‏ای، اردکانی، خُلّاری، قَلاتی، لارستانی، دَوانی و دشتی و پاره‌‏ای دیگر از گویش‏‌هایی که دارای ساخت کُنایی هستند، شباهت و همانندی‏‌هایی دارد. در این پژوهش، شیوۀ ساختاری مصدر، ستاک حال و گذشته، اسم مفعول، شناسه‏‌های فعلی در زمان‌‏های حال و گذشته، واژه‏‌بست فاعلی، وجه و زمان دستوری افعال بررسی می‏شود. شیوۀ پژوهش در بررسی و مطالعه این گویش، میدانی و کتابخانه‏‌ای است. داده‌‏های زبانی این گویش می‏تواند پرتویی بر دانش ایران‌شناسی، شناخت و مطالعه زبان‏های ایرانی و پژوهش‏های رده‏‌شناسی باشد. در این پژوهش، 16 گویشور مرد و 4 گویشور زن در گروه‏های سنی 20 تا 80 ساله از افراد بی‏سواد، کم‏سواد و باسواد در گردآوری پیکره زبانی همکاری داشته‌اند.

verbal system in kondazi dialect

this research studies and describes the verbal system of kondazi dialect. kondazi is a mountainous village in the subdistrict of abarj in the western north of marvdasht city. kondazi dialect is actually a survived dialect of sassanid pahlavi/ middle persian and belongs to the south-western branch of new iranian languages. there are some similarities between kondazi dialect and emamzadeh-esmaeili, dashtaki, khollari, qalati, ardakani, davani, dashti and the dialects of larestani language, kohmare regions and some other dialects which have ergative structure. this research studies the infinitive construction, present and past stems, past participle, verb endings in present and past tenses, clitics, tense. the method of this study is mostly a field research and in few parts based on a library research. the data was collected by recording the free speech, conversations, interviews of 16 males and 4 females of elders, middle aged illiterate and literate of native speakers. the conclusions of this research can shed light on iranian studies, typology of iranian languages and ethnology.