کارکرد وجهی فعل ماضی در فارسی میانه

در زبان فارسی میانۀ کتابی، ابزارهای مختلفی برای بازنمایی مفاهیم وجهی به‌کار رفته‌است. فعل ماضی یا همان صفت فعلی گذشته که نمود تام را نشان می‌‌داده، در برخی جملات برای دلالت بر امری به‌کار رفته‌است که در آینده اتفاق می‌‌افتد، اما وقوع آن از نظر گوینده کامل است. در چنین بافت‌هایی، فعل ماضی بر مفهوم وجهی قطعیت دلالت کرده‌است. در این مقاله، نمونه‌‌هایی از ساخت‌‌های شرطی نقل شده که در آنها فعل ماضی در بند جواب شرط، برای دلالت بر مفهوم قطعیت به‌کار رفته‌است. در برخی دیگر از ساخت‌‌های شرطی نیز، فعل ماضی همراه با فعل کمکی bawēd، این مفهوم وجهی را بازنمایی کرده‌است. در جملات مقایسه‌‌ای، فعل ماضی تمنایی در بند پیرو به‌کار رفته و بر تردید و گمان کمتر و قطعیت بیشتر دلالت داشته‌است.

the modal function of past tense in middle persian

in middle persian, various tools have been used to represent modal concepts. the past stem, or past participle, which represents the perfect aspect, is used in some sentences to denote something that will happen in the future, but the occurrence of it is complete from the narrator’s point of view. in this function, the past tense implies a modal concept. in this paper, examples of conditional constructs are quoted in which the past tense in the conditional answer sentence is used to indicate the concept of certainty and certitude. in some other conditional constructions, the past tense, along with the auxiliary verb bawēd, represents this modal concept. in comparative sentences, the past optative is used in the subordinate clause and indicates less doubt and more certainty.