نامه‌های منظوم عاشقانه و تغزل گفت‌وگویی: سنت‌های پارسی در سروده‌های تازی

ادبیات پارسی وتازی در زمینه‌های گوناگونی دادوستد فرهنگی با هم داشته‌اند. یکی از این زمینه‌ها، موضوع سروده‌هاست: به روشنی می‌توان نمونه‌های فراوانی را از تاثیر سروده‌های تازی در اشعار پارسی و برعکس، ملاحظه کرد. دو نمونه‌ای که در این نوشتار با تفصیل بیشتر بررسی می‌شوند یکی نامه‌های منظوم عاشقانه میان عاشق ومعشوق و دوم تغزل در شکل گفت‌وگویی آن است که هر دو تحت تاثیر ادبیات و فرهنگ ایرانی و از طریق شاعران ایرانی‌تبارِ تازی‌سرا وارد ادبیات عربی شده‌اند. به طور خاص، به سروده‌های بشّار بن بُرد تُخارستانی و عباس بن اَحنَف در نامه‌های منظوم عاشقانه و وضّاح الیمن و ابونُواس در تغزل گفت‌وگویی پرداخته شده است. به عنوان پیشینه، به منظومۀ ویس و رامین و سنت «ده‌نامه»سرایی نیز اشارت رفته است.

romantic poetic letters and conversational lyricism: persian traditions in arabic poetry

there has been cultural interactions between persian and arabic literature in various forms. the subject of poems would be regarded as one of the many obvious examples of the influence of arabic poetry on persian and vice versa. two examples that are described in more detail in this article are: 1) romantic poetic letters between lover and beloved; and, 2) lyricism in its conversational type. they were both, under iranian cultural and literary influence, introduced to arabic literature by arabic-speaking persian poets. bashshar ibn burd tokharestani and al-abbas ibn al-ahnaf in romantic poetic letters and waddah al-yaman and abu nuwas al-ahwazi in conversational lyricism have been studied in this article. as the background of study, vais and ramin poem and the tradition of writing “dahnameh” have been mentioned and noticed.