اضافه شدن و حذف صامت /d/ بعد از صامت /r/ در کلماتی با هویت‌های دستوری مختلف

در طول تاریخ زبان فارسی بسیاری از واژه‌ها دستخوش تحولات گوناگون شده است؛ از جملۀ این تحولات، ظاهر شدن صامت غیراشتقاقی /d/ بعد از صامت /r/ در برخی کلمات است. این پدیده براثر نزدیک بودن واجگاه این دو صامت روی داده است. این تحول از قرن چهارم به‌ بعد در شهرهای خراسان، ماوراءالنّهر، سیستان و مرکز دیده شده است. تحول دیگری که موضوع مورد بحث این مقاله است، حذف /d/ پس از صامت /r/ است. صامت /r/ به‌دلیل نزدیک بودن واجگاهش به واجگاه /d/ و برای سهولت تلفظ باعث حذف /d/ شده است. این تحول نیز از قرن چهارم به ‌بعد در شهرهای خراسان و ماوراءالنّهر و مرکز رخ داده است. هردو تحول در کلماتی با هویت‌های دستوری مختلف دیده می‌شود.

insertion and deletion of consonant /d/ after consonant /r/ in words belonging to different parts of speech

during the history of the persian language, many words have undergone different changes, among these changes is the appearance of the consonant /d/ after the consonant /r/ in some words. this phenomenon happened due to the close place of articulation of these two consonants. this change has been seen in the khorāsān, transoxiana, sistān, and central cities from the fourth century onwards. another change that is also the topic of this article’s discussion is the elimination of /d/ after the consonant /r/. the consonant /r/ causes /d/ to be eliminated due to the closeness of its place of articulation to the place of articulation of /d/ and for ease of pronunciation. this change also happened in the khorāsān, transoxiana, and central cities from the 4th century onwards. both changes are seen in words with different grammatical identities.