حج مطلوب از منظر امام خمینی(ره)

نخستین خانه ای که برای مردم بنا گردید و مشعل هدایت انسان خوانده شد، کعبه است. ائمه(ع) با توجه به این اهمیت، حج را وسیله‌ تقویت دین نامیده و کعبه را پرچم رفیع اسلام معرفی کرده‌اند. از منظر بنیانگذار انقلاب اسلامی، حج عامل انسان سازی، و از ارزش های دینی است. باید در حج، پیرامون  مفهوم واقعی سیاست اسلامی و دربارۀ تمامی امور زندگی بحث شود. حج، دعوتی برای ایجاد جامعه ای تهی از رذایل مادی و معنوی است. ‌حج، تجلی و بازگشت عشق الهی و عشق زندگی انسان کامل و جامعۀ متکامل و بیزاری از مشرکین است. درباره فلسفه حج ابراهیمی‌ و آثار آن از دیدگاه امام خمینی(ره) ، مقالات متعددی نگاشته شده است؛ اما اهمیت این مقاله به واکاوی ویژگی‌های اصیل یک حج از منظر عالم و مرجعی است که واقعه سیاسی عظیمی همچون انقلاب اسلامی را رقم زده است. بیشتر مقالات به بُعد سیاسی حج پرداخته اند و بعُد معنوی و انسان سازی آن را از منظر امام، مغفول گذاشته اند. بر اساس یافته های پژوهش، حج مطلوب از نگاه امام1 ، عملی است که حاجی در آن به ویژگی‌های متعدد انسانی و دینی نائل آید و در نهایت، جامع ارزش های انسانی گردد. بر این اساس این مقاله با روش کتابخانه ای و با سیر در گفتارهای امام خمینی، به بررسی حج مطلوب و ویژگی‌های آن می‌پردازد.

desirable hajj from imam khomeini’spoint of view

the first house, built for the people and called as a guide to lead man, is the kaaba. due to this importance, the imams (as) called hajj as a means of strengthening the divine religion and introduced the kaaba as the high standard of islam. for imam khomeini, the founder of the islamic revolution in iran, hajj is a factor for man’s perfection and one of the religious values. hajj should discuss the true meaning of islamic politics and all matters of life. hajj is an invitation to create a society free of material and spiritual vices. it is the manifestation and return of the divine and material affection of the perfect man and the perfect society and the hatred of the polytheists. so far, numerous articles have been written on the philosophy of the ibrahimi hajj and its effects from imam khomeini’s point of view; but the importance of this article is for its effort to analyze the original features of hajj from the perspective of a scholar and a leader who led a great political event, the islamic revolution in iran. most of the articles deal with the political dimension of hajj and neglect its spiritual and humanizing dimensions from the imam’s point of view. according to the findings of the present research, desirable hajj from the imam’s viewpoint is a deed by which the pilgrim achieves various humanistic and religious characteristics and acquires a comprehensive collection of humanistic values. accordingly, this library-based research examines the subject of desirable hajj and its characteristics by reviewing imam khomeini’s speeches.