نگاهی به تاریخ دوران اسلامی لیبی حجگزاری و چالش‌های پیش رو

لیبی تا نیمه قرن نوزدهم میلادی از استقلال برخوردار نبود. رومی ها، یونانی ها، عثمانی‌ها و ایتالیایی‌ها از جمله حاکمان این سرزمین بودند. افراد توانمند لیبیایی از همان قرن نخست هجری نسبت به انجام مناسک حج اهتمام داشته‌اند؛ اما در طول تاریخ، حجگزاری آنان با چالشهایی مواجه بوده است.در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده، پس از معرفی لیبیو پرداختن اجمالی به تاریخ پیش و پس از اسلام آن سرزمین، از چگونگی حجگزاری و چالش‌های زائران لیبی سخن گفته شده است. برآیند مقاله حاکی از آن است که جز در دوره تسلط عثمانی بر لیبی که حجگزاری با چالش‌های کمتری مواجه بوده است مردم لیبی برای انجام مناسک حج با چالش‌های داخلیو خارجی مواجه بوده‌اند. ناامنی مسیر حج، کمبود آب، دوری راه، بیماری‌های مسری و کمبود امکانات بهداشتی از یک سو و از سوی دیگر حضور استعمارگران و به‌ویژه اشغال نظامی لیبی از سوی ایتالیا از چالش جدی برای حجگزاری لیبیایی‌ها بوده است.  مناسبات خصمانه دولت عربستان با لیبی در دوره حکومت معمر قذافی نیز از دیگر چالش‌های خارجی حجگزاری لیبی بوده است.

the libyans hajj pilgrimage and the challenges ahead

libya was not independent in the mid-nineteenth century. the romans, the greeks, the ottomans, and the italians were among the rulers of this land. libyan empowered people have performed the hajj rituals since the first century ah; but throughout history, their hajj pilgrimage has faced some challenges. this descriptive-analytical article, first, introduces libya and gives a brief overview of the pre- and-post-islamic history of that land, and then discusses the way of the hajj pilgrimage by the libyan pilgrims and the challenges they face. the article concludes that except during the ottomans rule in libya, when pilgrimage was less challenged, the libyan people have faced internal and external problems in performing the hajj rites. the insecurity of the hajj route, the lack of water, the long distance, the contagious diseases, and the lack of the sanitary facilities on the one hand and the presence of the colonialists and especially the military occupation of libya by italy have been serious challenges for the libyan pilgrims. the saudi government’s hostile relations with libya during muammar gaddafi’s rule were another external challenge to libyans hajj pilgrimage.