جایگاه مناسک حج در اندیشه اصحاب امامیه با تکیه بر رجال نجاشی

«حج»، به منزله یکی از مهم‌ترین ارکان مذهب امامیه، در همه ادوار مورد عنایت ائمه(علیهم السلام) و شیعیان ایشان بوده است. میراث مکتوب شیعه در دوران حضور اهل بیت(علیهم السلام) و بعد از آن شاهدی مهم و متقن بر جایگاه والا و پراهمیت این فریضه در جامعه شیعه است. تاثیر مدیریت فرهنگی اهل بیت(علیهم السلام) باعث شد تا اهتمام ویژه‌ای در خصوص به جای آوردن مناسک حج توسط شیعیان و همچنین میراث مکتوب عظیمی حول مسئله حج پدیدار گردد. تحقیق پیش رو با رویکردی تاریخی، به روش کتابخانه‌ای با تکیه بر کتاب «فهرست اسماء مصنفی الشیعه» معروف به «رجال نجاشی» معروف‌ترین کتاب فهرست و رجالی شیعه تالیف «احمد بن علی نجاشی»  (از علمای امامی مذهب قرن چهارم و اوایل قرن پنجم) در صدد نشان دادن اهتمام اصحاب امامیه بر به جای آوردن مناسک حج و وسعت نگارش تالیفات حول موضوع مناسک حج در میان اصحاب اهل بیت(علیهم السلام) است.

A Jurisprudential Study of Ihram Condition toReenter Mecca for an Umrah Performer Who Has Already Left the City

Since the pilgrims of the House of God need sometimes to leave Mecca for some affairs after performing Umrah, a question arises here that whether or not they need to become Muhrim to reenter the city. Is the permission to enter Mecca without Ihram is reserved only for those who reentered Mecca in the same month of becoming Muhrim, in the month of leaving Ihram, or in the month of leaving Mecca? By the month, does it mean a lunar month or a numerical one (30 days)? Does the type of the former Ihram (Umrah alTamattu, Umrah alMufradah, or Hajj) affect the said ruling? According to the present librarybased descriptiveanalytical study, whoever is out of Mecca must be in the state of Ihram to enter the city unless one lunar month has not passed since the end of his previous Umrah because the Arabic word “Shahr”(month) in the narrations refers to a lunar month and not a numerical one; and the criterion for leaving Mecca in this matter is leaving the area of the Haram. Also, it does not matter whether his previous Ihram was for Umrah alTamattu, Umrah alMufradah, or Hajj. To calculate the month, the time of leaving Ihram is the criterion, not the time of being Muhrim or the time of leaving Mecca.