دستاوردهای معنوی حج و راهکارهای حفظ آنها

از مباحث مهم در زمینه حج، بهره‌مندی از آثار و دستاوردهای معنوی و اخلاقی آن در تمام طول عمر است. باید به دنبال راهکارهایی بود تا با به کار گرفتن آنها بتوان این دستاوردها را در وجود خود حفظ کرد و گسترش داد. به‌طور کلی، راهکارهای حفظ و گسترش دستاوردهای معنوی حج را می‌توان در دو دسته جای داد: الف) راهکارهای فکری و شناختی، ب)  راهکارهای عملی. * راهکارهای فکری عبارت‌اند از: 1. تفکر در جایگاه انسان در عالم هستی؛ 2. تفکر درباره دستاوردهای عظیم عمل حج؛ 3. توجه به احترام و موقعیت اجتماعی به دست آمده به سبب عمل حج؛ 4. یادآوری فضای معنوی حج؛ 5. توجه به قول و قرارها با خدا. * راهکارهای عملی نیز عبارت‌اند از: 1. مهار علایق و دل‌بستگی‌های دنیوی؛ 2. توجه بیشتر به عبادت و راز و نیاز با خدا؛ 3. التزام عملی بیشتر به اوامر الهی در همه ساحت‌های زندگی؛ 4. مهار نفس با کنترل ذهن و فکر؛ 5. مراقبت دائم از نفس؛ 6. اهتمام بیشتر به اجتناب از گناهان و توبه به درگاه خداوند؛ 7. پاک نگه داشتن مال و دارایی؛ 8. رعایت حقوق مردم.

Spiritual Achievements of the Hajjand the Ways to Preserve Them

Of the important topics in the field of the Hajj is to enjoy its spiritual and ethical achievements and effects throughout life. Solutions should be sought in order to preserve and extend these achievements. Overall, the strategies for the preservation and development of the spiritual achievements of the Hajj can be divided into two categories: a) cognitive and intellectual solutions, and b) practical solutions. * Cognitive and intellectual solutions include: 1. Thinking about the place of man in the universe, 2. Thinking about the great achievements of the performance of the Hajj, 3. Paying attention to reverence and social status achieved by performing the Hajj, 4. Remembring the spiritual status of the Hajj, and 5. Paying attention to vows of commitment to God.   * Practical solutions include: 1. Controlling worldly interests and dependencies, 2. Paying more attention to worshipping and praying God, 3. More practical commitments to divine commandments in all fields of life, 4. Selfcontrolling by controlling the mind and thought, 5. Permanent selfcaring, 6. More strive to avoid sins and turn to God in repentance, 7. Keeping properties and assets halal, and 8. Observing the rights of people. [1]. Doctor of Psychology and faculty member of the Research Institute of the Hajj and Pilgrimage, m.heidari@gmail.com.