بررسی پارامترهای تاثیرگذار بر پایداری خودرو و بهینه‌سازی چندهدفه شاخص‌های دینامیکی آن

واژگونی یکی از چالش‌های اساسی درزمینهٔ ایمنی خودرو است که باعث درصد زیادی از خسارات جانی و مالی در تصادفات جاده‌ای می‌گردد. در بعضی از موارد می‌توان میزان احتمال وقوع واژگونی را کاهش داد ولی شاخص‌های دیگر مانند پایداری خودرو تحت‌الشعاع قرار می‌گیرند. به همین جهت در این پژوهش برای اینکه شاخص پایداری و واژگونی به‌صورت هم‌زمان بهبود یابد، از روش ترکیبی تاپسیس و تاگوچی و وزن دهی آنتروپی استفاده گردیده است. ابتدا مدل دینامیکی خودرو انتخاب‌شده است. 13 پارامتر در 3 سطح شامل پارامترهای ذاتی و هندسی خودرو و سیستم تعلیق شناسایی شد. 27 سری آزمون به روش تاگوچی در نرم‌افزار مینی تب آماده شد این پارامترها در نرم‌افزار کارسیم ارزیابی و شناسایی شدند. درنهایت با توجه به زاویه‌های نرخ چرخش حول محور z و زاویه غلت بدنه، 6 پارامتر مهم به دست آمد. سپس 6 پارامتری که در مرحله قبل حائز اهمیت بودند را مشخص و مجدداً با روش تاگوچی، تعداد 25 آزمون در 5 سطح در نرم‌افزار کارسیم و بهینه‌سازی چندهدفه تاپسیس با وزن دهی آنتروپی انجام شد. نتایج نشان داد روش ترکیبی پیشنهادی در سرعت 80km/h باعث کاهش شاخص واژگونی به میزان %29.2 ، زاویه غلت بدنه به میزان%27.4 ، شتاب جانبی به میزان %1 و نرخ زاویه چرخش حول محورz به‌اندازه %1.9 شده است . مجدداً آزمون‌ها در سرعت‌های مختلف انجام گردید. مشخص شد با افزایش سرعت درصد بهبود کلیه شاخص‌ها کاهش می‌یابد.

investigating the effective parameters on vehicle stability and multi-objective optimization of its dynamic indices

rollover which causes a large number of deaths and pecuniary damages is one of the basic challenges in vehicle safety. if we can decrease the possibility of rollover in some conditions, probably other important indices are decreased like vehicle stability. it means that some indices are improved through the change of parameters but some of them are not. for this reason, to improve rollover and stability indices simultaneously, combined topsis-taguchi and shannon entropy methods were used in this paper. first, a whole vehicle as a dynamic model was chosen and to verify the most important parameters, 13 parameters in 3 levels including geometric and volumetric parameters were verified. 27 series of tests through the taguchi method in minitab software were prepared and evaluated in carsim software for obtaining rolling angles and yaw rate around the z axle. the six most important parameters in the previous level were distinguished and again 25 tests were conducted through the taguchi method in 5 stages in carsim software and multi-objective optimization was conducted. results showed the suggested method in 80km/h made rollover index, rolling angle, lateral acceleration, and yaw rate around z axle be decreased as %28.9, %26.2, %0.3, %0.2, respectively. again, the tests were conducted at different speeds and it was found that with increasing speed, the improvement percentage of all indicators decreases.