سیر تطور کاربرد شناسه‌های حضرت مهدی(عج) در منابع حدیثی اهل سنت تا قرن پنجم هجری

نام، لقب و کنیه حضرت مهدی(عج)، از «شناسه»‌های مهدوی است که از همان آغاز مورد توجه محدثان بوده است. این یادکرد، فراز و نشیب محسوسی را نشان می‌دهد. کیفیت این سیر تطور، سوال پیش روی این تحقیق است. این مقاله که با روش توصیفی – تحلیلی سامان یافته است؛ ضمن تحلیل محتوایی این دسته از روایات در کتاب‌های حدیثی قرن سوم تا پنجم هجری؛ سیر تطور این عنوان را بیان کرده است تا به منظور فهم بهتر روایات مهدوی زمینه مناسب فراهم شود. در این تحقیق، مشخص شد که هر چند از نظر کمیت، احادیث کتاب‌های قرن سوم هجری جایگاه نخست را داراست؛ بیان نام و القاب حضرت مهدی(عج) در کتاب‌های حدیثی قرن پنجم، نسبت به دو قرن دیگر از درصد فراوانی بالاتری برخوردار بوده است. این مهم حاکی از آن است که مولفان کتاب‌های حدیثی قرن پنجم هجری، به منظور شناخت و معرفی آن حضرت اهتمام بیش‌تری از خود نشان داده‌اند.

The Evolution of Application of Imam Mahdi’s (A.S) Identifiers in the Hadith Sources of Sunnis up to the Fifth Hijri Century

Imam Mahdi (A.S)’s name, title, and nickname are of Mahdavi identifiers which have been of interest to scholars from the beginning. This remembrance shows the tangible ups and downs. The quality of this evolution is the question before this investigation. This article- which is organized based on a descriptive-analytic method- while analyzing the content of the traditions in this regard in the books of Hadith of third to the fifth Hijri century has explained the evolution of this topic in order to provide a better understanding of the Messianic traditions in this regard. In this research, we have found although in terms of quantity, the sayings of Hadith books of the third Hijri century place first, the name and the titles of Imam Mahdi (A.S) mentioned in the Hadith books of the fifth Hijri century enjoy a higher frequency percentage in comparison to the books of the other two centuries. This suggests that the authors of the Hadith books of the fifth Hijri century have shown more efforts in order to identify and introduce Imam Mahdi (A.S).