بررسی چرایی کاربست ابزاری مهدویت در جنبش‌‌ها و قیام‌‌های شیعی در عصر حضور

این پژوهه با هدف اکتشاف علل رویکرد ابزاری به آموزه مهدویت در برخی قیام‌‌های شیعی عصر حضور سامان یافته است. برخی جنبش‌‌ها و قیام‌‌های شیعی درصدد سوء استفاده از این آموزه بوده‌‌اند و با اذعان به جایگاه این آموزه در تفکر شیعی تلاش کردند از ظرفیت این آموزه برای جذب نیرو، بیش‌‌ترین استفاده را ببرند. این محقق روش «تبیینی – تحلیلی» را در پردازش محتوا مبنا قرار داده است، و بر حسب دستاورد یا نتیجه محقق از نوع «توسعه‌ای – کاربردی» و به لحاظ نوع داده‌های مورد استفاده محقق، کیفی است. پرسش این پژوهه آن است که چرا در برخی قیام‌‌های شیعی عصر حضور، مهدویت کاربستی ابزاری داشته است؟ بر اساس یافته‌‌های‌‌ این پژوهه، آموزه مهدویت «قدرت بسیج‌‌گری» اجتماعی دارد و در تاریخ نیز برخی قیام‌‌ها از این ظرفیت استفاده کرده‌‌اند. بهره‌‌مندی از «ظرفیت اقناع‌‌گری»، «هویت‌‌دهی» و «پیش‌‌کشندگیِ» آموزه مهدویت از دیگر علل کاربست ابزاری آموزه مهدویت در این قیام‌‌ها می‌‌باشد. نتایج تحلیل و ترکیب داده‌های جمع‌آوری شده نشان می‌‌دهد آموزه مهدویت قدرت انگیزشی مسلمانان در گرایش به رهبران قیام را افزایش می‌‌دهد.