کاوشی در مهدویت نگاری سیدهاشم بحرانی با محوریت کتاب «حلیة الابرار»

کتاب «حلیة‌الابرار» در زمینه سیره معصومان؟عهم؟ به قلم محدث قرن11 و12 امامیه، سید هاشم بحرانی است. این کتاب به دلیل شباهت فراوان به کتاب «بحارالانوار»، در بخش تاریخ زندگانی ائمه، جایگاهی همانند آن کتاب را داراست. بخش پایانی کتاب در مجلد پنجم، حاوی روایات مهدویت است. با این‌که بحرانی در زمینه مهدویت سه کتاب مستقل نوشته است؛ حلیة‌ الابرار جامعیت کم‌نظیری در موضوعات مختلف مهدویت داشته است. مطالعه مهدویت‌نگاری بحرانی موجب آگاهی بیش تر از تفکرات مهدوی اخباریان در دوره صفویه، عصر احیای مجدد اخباری‌گری می‌شود و همچنین شناسایی ویژگی‌های حدیث‌گرایی بحرینی‌ها را در پی‌دارد. همچنین بحث از وجود روایات فراوان مهدوی در منابع عامه، آشنایی با منابعی که فعلا مفقود می‌باشند، ولی نویسنده از آن‌ها نام برده و چگونگی تاثیر شرایط سیاسی دوره صفویه بر مهدویت‌نگاری شیعه، از دیگر جهات اهمیت است. بررسی همراه با توجه به سند و متن روایات کتاب، گویای رویکرد اخباری‌گریِ حداکثری بحرانی در انتقال مطالب کتابش است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی، با بهره‌گیری از رویکردهای تاریخی، رجالی و حدیثی همراه است.