تحلیل مصدر شناختی احادیث الغیبه شیخ طوسی

بازشناسی مصادر نخستین حدیثی، دارای فوائد حدیثی؛ کتابشناختی و تاریخی متعددی است. مطالعه احادیث کتاب الغیبه شیخ طوسی و مقایسه آن با داده‌های فهرستی و حدیثیِ موجود، نشان می‌دهد که وی از کتاب‌هایی همچون کتاب سلیم بن قیس، مسائل علی بن جعفر، الکافی کلینی، الغیبه نعمانی، کمال الدین صدوق استفاده کرده است. از مصادر مفقود کتاب الغیبه طوسی می‌توان به کتاب‌های فضل بن شاذان (کتاب الرجعه یا کتاب القائم)، الامامه یعقوب‌ بن‌ نُعیم، بصائر الدرجات و الضیاء فی الرد علی المحمدیه و الجعفریه سعد بن عبدالله اشعری، کتاب الاوصیاء شلمغانی، کتاب فی نصرۀ الواقفه علی بن احمد علوی موسوی و اخبار الوکلاء الاربعه ابن‌نوح سیرافی اشاره کرد. در این تحقیق، از میان 493 روایت کتاب الغیبه شیخ طوسی، مصدر 313 روایت شناسایی شد که از میان آن‌ها، 82 روایت از پنج مصدرِ موجود و 231 روایت از مصادر مفقود اخذ شده‌اند.