بررسی ویژگی ها و ابعاد فطرت از نگاه قرآن

ازآنجاکه فطرت از مبانی مهم انسان شناختی در دانش تعلیم و تربیت است، این پرسش مطرح است که این مفهوم از نگاه قرآن به چه معناست و چه ابعاد و ویژگی هایی دارد؟ آیات مرتبط با فطرت را می توان در چهارده گروه دسته بندی نمود. پس از بررسی این آیات به روش تحلیلی ـ استنباطی می توان نکات ذیل را در سه بخش ارایه نمود. اول، نکات عمومی درباره فطرت: فطرت ذاتی و خدادادی است و نه اکتسابی که در همه افراد بشر همسان می باشد. فطرت اگرچه تغییرناپذیر است و از بین نمی رود، اما ممکن است ضعیف و فراموش گردد. گرایش ها و بینش های فطری نیازمند یادآوری هستند. عواملی نظیر تزکیه نفس باعث رشد داشته های فطری انسان می گردد. دوم، نکات درباره بعد شناختی فطرت: علاوه بر «خودشناسی فطری» انسان، بخشی از شناخت های فطری انسان مربوط به ربوبیت الهی و صفات وحدانیت، الوهیت، خالقیت و رازقیت الهی می باشد که از آن به عنوان «خداشناسی فطری» یاد می شود. سوم، نکاتی در بعد گرایشی و انگیزشی انسان است: انسان دارای گرایش های فطری «خداپرستی فطری»، «کمال طلبی»، «فضیلت گرایی»، «میل به جاودانگی» و «حق گرایی» است. خداوند و دین او محبوب فطری انسان، و کفر، فسق، سرکشی و گناه، منفور فطری انسان است.