سنت‏ های تربیت‏ ساز در المیزان

در «المیزان» مفاهیم متعددی وجود دارد که می‏توانند نزدیک با مبانی، اصول، اهداف، روش‏ها و مراحل تعلیم و تربیت باشند. این مقاله به دنبال استنباط مفاهیمی از تفسیر المیزان است که با مبانی تعلیم و تربیت در ارتباط است؛ به‏ویژه آن دسته از مبانی که به‏عنوان مبانی هستی‏شناختی تربیت و به‏طور خاص، «سنت‏های تربیت‏ساز» شناخته می‏شوند. به‏طورکلی، سنت‏های الهی را می‏توان به دو قسم منقسم کرد: سنت‏های اخروی و سنت‏های دنیوی؛ دسته اول، سنت‏هایی هستند که به زندگانی آن‏جهانی و مسیله پاداش و کیفر اخروی مربوط است و دسته دوم، به رفتارهای اجتماعی انسان و نتایج این‏جهانی آن می‏پردازد. منظور از سنت‏های تربیت‏ساز در اینجا، دسته دوم از این سنت‏ها، یعنی سنت‏هایی است که به رفتارهای اجتماعی انسان و نتایج این‏جهانی آن مربوط می‏شود. از مهم‏ترین سنت‏های تربیت‏ساز، می‏توان به سنت امتحان و ابتلا ، سنت ارسال رسل، سنت هدایت، سنت استدراج، سنت املا و امهال، سنت قطعی پیروزی حق بر باطل (که هدف خداوند متعال در قرآن کریم از طرح آنها به مناسبت‏های مختلف، تربیت انسان‏ها و ارایه طریق سلوک به سوی سعادت و کمال بوده)، اشاره کرد.