نحوه وجود نفس در حکمت متعالیه

برخلاف تصور رایج، همه فلاسفه الهی نفس انسانی را مجرد محض نمی‏دانند. ملّاصدرا، برخلاف حکیمان مشایی و اشراقی، بر آن است که نفس وجودی ذومراتب دارد و در بعضی از مراتب خود مادی و در بعضی دیگر مجرد است؛ یعنی نفس موجودی است که مادیت و تجرد را همراه و هم‏ساز کرده است. وجود موجودات مادی و هستی‏های مجرد، دست‏کم در فلسفه اسلامی، چندان محل بحث و مناقشه نیست، اما امکان و تحقق موجودِ مادی ـ مجرد رهاورد حکمت متعالیه است و تنها با مبانی و اصول آن قابل تثبیت است.مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی برخی اصول، مبانی و مقدماتی را که فهم صحیح نحوه وجودِ مادی مجردِ نفس بر آنها مبتنی است به اجمال بررسی کرده است.